Khoa học và Đời sống số 09-2024

Số 9 (4323) Thứ Năm (29/2/2024) Trước khi trở thành một vương quốc thống nhất, vào khoảng năm 3400 trước Công nguyên, Ai Cập cổ đại được chia làm Thượng Ai Cập và Hạ Ai Cập. 2 vương quốc này có 2 vị Vua riêng. Trong thời gian này, một vị Vua cai trị Thượng Ai Cập nổi tiếng lịch sử là Vua Scorpion (tức "Vua Bọ Cạp"). Theo các chuyên gia, Vua Scorpion là người cai trị đầu tiên tại vương quốc Thượng Ai Cập. "Vua Bọ Cạp" có tài cầm quân khi dẫn binh chinh chiến và chinh phục được nhiều nơi. Mục đích của vị Vua này là thống nhất Thượng Ai Cập và Hạ Ai Cập thành một đế chế hùng mạnh. Tuy nhiên, "Vua Bọ Cạp" chết trước khi hoàn thành mục tiêu thống nhất Ai Cập. Các chuyên gia hiện vẫn chưa thể xác định chính xác thời gian "Vua Bọ Cạp" trị vì Thượng Ai Cập. Thêm nữa, các chuyên gia gặp nhiều khó khăn trong việc xác định thân thế của Vua Scorpion xem liệu ông có phải là người gốc Ai Cập hay đến từ nền văn minh khác. Thông tin về ngôi mộ và những tài liệu ghi chép về giai đoạn trị trì của "Vua Bọ Cạp" không có nhiều. Vì vậy, cuộc đời của "Vua Bọ Cạp" trở thành bí ẩn lớn khiến giới chuyên gia và công chúng tò mò đi tìm lời giải suốt nhiều thế kỷ qua. TÂM ANH (theo LV) Bảo vật quốc gia Bộ thành bậc điện Kính Thiên thời Lê Sơ được dựng năm 1467, có điểm nhấn là cặp rồng đá thân uốn 7 khúc, dài 5,3 mét, được đánh giá là một tuyệt tác tiêu biểu cho nghệ thuật điêu khắc của Việt Nam thế kỷ 15. Đầu rồng nổi bật với những nét chạm tinh xảo, thể hiện được sự oai hùng, mạnh mẽ. Đôi mắt rồng lồi hẳn ra ngoài, chiếc mũi gồ cao đầy uy lực. Bộ ria rồng được chạm như hòa cùng vân mây với những đường nét đủ mềm mại nhưng vẫn rất khỏe khoắn.... Bộ thành bậc điện Kính Thiên thời Lê Trung hưng Bảo vật quốc gia Bộ thành bậc điện Kính Thiên thời Lê Trung hưng có niên đại muộn hơn và quy mô nhỏ hơn, nhưng không kém phần tinh xảo so với bộ thành bậc thời Lê Sơ. Bộ thành bậc này có cặp rồng dài 3,4 mét, thân cũng uốn 7 khúc. Cả hai cặp rồng đá của điện Kinh Thiên chính là biểu tượng cho tinh thần của mảnh đất mang tên Thăng Long - Rồng Bay - cũng như vẻ đẹp tinh tế và sức sống mãnh liệt, trường tồn của văn hóa dân tộc Việt Nam trong dòng chảy lịch sử. Đầu rồng thời Trần Bảo vật quốc gia Đầu rồng thời Trần được phát hiện tại hố A11 của khu di tích khảo cổ 18 Hoàng Diệu, được coi là đầu rồng thời Lý - Trần nguyên vẹn và tinh xảo nhất từng được tìm thấy ở Việt Nam. Làm bằng đất nung, hiện vật thể hiện đầu rồng ở tư thế vận động, bờm và mào chuyển động mạnh với nhiều khúc uốn lượn, hướng về phía trước. Đầu rồng có má phình rộng, miệng mở to, ngậm ngọc báu, răng được thể hiện rõ ràng. Mũi và môi trên biến thành mào lửa hình lôi văn chữ S... Bát sứ ngự dụng vật quốc gia Hai bát sứ ngự dụng Hoàng thành Thăng Long gồm hai chiếc bát sứ có kích thước khác nhau, cùng lớn hơn so với loại bát thường dùng để ăn cơm phổ biến hiện nay. Đây là vật dụng dành cho vua ở hoàng cung Thăng Long thời Lê Sơ. Chân đế cao, thành rất mỏng, được ví “như vỏ trứng”, xương trắng đục, men trong, hoa văn in nổi trong lòng trước khi phủ men. Độ trong của xương gốm rất cao, ánh sáng có thể xuyên qua. Đặc điểm này phản ánh kỹ thuật chế tác rất cao của các nghệ nhân gốm cung đình thời bấy giờ. Sưu tập bát, đĩa gốm hoa lam ngự dụng thời Lê sơ Bảo vật quốc gia Sưu tập bát, đĩa gốm hoa lam ngự dụng thời Lê sơ là một bộ sưu tập gồm bảy chiếc với hai chiếc bát và năm chiếc đĩa có niên đại từ thời Lê sơ, thế kỷ 15-16. Các hiện vật này từng là đồ dùng của nhà vua và thân quyến ở kinh thành Thăng Long thời kỳ này. Mặc dù có chút khác nhau về kích thước, bố cục hoa văn nhưng đề tài và kỹ thuật trang trí hoa văn trên các di vật trong bộ sưu tập là giống nhau, với trung tâm là hình tượng rồng được thể hiện sống động, hình khối uyển chuyển, tư thế mạnh mẽ. Mô hình kiến trúc thời Lê Sơ Bảo vật quốc gia Mô hình kiến trúc thời Lê Sơ là một hiện vật có giá trị đặc biệt trong việc nghiên cứu kiến trúc cổ Việt Nam. Hiện vật này là phần còn lại (gồm một phần của bộ mái và bộ khung kết cấu) của một mô hình hoàn thiện làm bằng gốm. Dù không còn nguyên vẹn, mô hình kiến trúc thời Lê sơ cho thấy rõ nét hệ cột, hệ xà, hệ đấu củng của kiến trúc thời bấy giờ. Trong đó, hình tượng rồng xuất hiện ở đầu dư (bộ phận đỡ mái kiến trúc), được tạo hình khá sinh động và tỉ mỉ. TRI THỨC NHÂN LOẠI 15 THÂM CUNG BÍ SỬ CỔ VẬT VIỆT NAM HÌNH RỒNG Cuộc đời “Vua Bọ Cạp” nổi tiếng Ai Cập cổ đại QUỐC LÊ Trong lịch sử, Vua Scorpion (tức "Vua Bọ Cạp") được ghi nhận từng cai trị Thượng Ai Cập, ông thực hiện nhiều cuộc chiến nhằm thống nhất Ai Cập nhưng qua đời trước khi hoàn thành mục tiêu. Không chỉ vậy, cuộc đời của ông ẩn chứa nhiều bí ẩn. Tỉnh, thành nào nhiều lễ hội nhất Việt Nam? A: Bắc Ninh B: Hà Nội C: Nam Định Đáp án đúng Quizz test số trước: A: Chùa Hương Lễ hội chùa Hương được tổ chức tại xã Hương Sơn, huyện Mỹ Đức, TP Hà Nội là lễ hội có thời gian kéo dài nhất ở Việt Nam. Lễ hội thường diễn ra trong 3 tháng, bắt đầu được khai hội vào ngày 6 tháng Giêng và kéo dài đến hết tháng 3 âm lịch. Năm nay, lễ hội diễn ra từ ngày 11/2 đến hết ngày 1/5 (ngày 2/1 đến hết ngày 23/3 âm lịch). Lễ khai hội vào ngày 15/2 (ngày 6/1 âm lịch) tại sân Thiên Trù. Lễ hội chùa Hương gắn liền với tín ngưỡng dân gian thờ Bà Chúa Ba. Theo truyền thuyết dân gian, ở vùng “Linh sơn phúc địa” này trước kia, vào thế kỷ đầu tiên đã có công chúa Diệu Thiện (tục gọi là Chúa Ba ứng thân của Bồ Tát Quán Thế Âm) tới vùng núi Hương Sơn tu hành 9 năm, sau đó đắc đạo thành Phật đi cứu độ chúng sinh (ngày đó gọi là ngày Phật đản nhằm ngày 19 tháng 2 âm lịch hàng năm). Đây cũng là giữa mùa xuân, mùa của trăm hoa đua nở, cây cỏ xanh tươi khí trời mát mẻ. Để tỏ lòng biết ơn, tưởng nhớ bà Chúa Ba, hàng năm dân làng Hương Sơn mở hội chùa Hương. Tại lễ hội có nhiều hoạt động văn hóa độc đáo khác như bơi thuyền, leo núi và các chiếu hát chèo, hát văn… 6 Bảo vật quốc gia mang hình tượng rồng tại Hoàng thành Thăng Long Cùng cảm nhận hào khí Thăng Long - mảnh đất Rồng bay lên - qua loạt hiện vật mang hình tượng rồng đã được công nhận là Bảo vật quốc gia của Di sản thế giới Hoàng thành Thăng Long. Bộ thành bậc điện Kính Thiên thời Lê Sơ

RkJQdWJsaXNoZXIy MTYzNTY5OA==