CHUYỂN ĐỘNG 247 Số 35 (4297) Thứ Năm (31/8/2023) 2 ã hội hóa giá o dụ c là cần thiết, nhưng phải minh bạch, thu đúng va đủ; tuyệt đối không được lợi d ng để lạm thu, gây g nh nặng cho ph huynh. Trước thềm năm học mới 20232024, Bộ GD&ĐT cũng như các Sở GD&ĐT cả nước chỉ đạo quyết liệt không được để xay ra lạm thu. Khoa hoc và Đời sống trao đổi với PGS. TS Lâm Bá Nam - nguyên Phó hiệu trưởng Trư ng Đại học Khoa hoc Xã hôi & Nhân văn (Đai hoc Qu c gia H Nội) v PGS.TS Trần Th nh Nam, Chủ nhiệm Khoa các Khoa học Giáo dục, Trư ng Đại học Giáo dục (ĐH Qu c gia H Nội) về vấn đề n y. Ma trận các khoản phí l Trước thềm năm học mới 20232024, dư luận băn khoăn về nạn lạm thu khi phải đóng quá nhiều khoản phí và quỹ, ông đánh giá thế nào về thực trạng này? - PGS.TS Lâm Bá Nam: Đúng l các khoản học phí, lệ phí, phí chính thức v phi chính thức trong trư ng học phổ thông trở th nh m i quan tâm chung của gia đình và xã hôi. Học phí hiện nay ở mức vừa phải so với thu nhập v mức s ng của ngư i dân, nên chưa l vấn đề chính trong nguồn đóng góp của phụ huynh, học sinh. Tuy nhiên, các khoan ngo i học phí như quỹ trư ng, lớp, hội cha mẹ học sinh, thậm chí không it khoản phí nghe rất vô lý, khiến phụ huynh ph n n n. Nhiều khoản thu được đưa ra gây bức xúc như quỹ cơ sở vật chất, lắp điều hòa, máy chiếu, rèm cửa, sơn tư ng, trang trí lớp, sửa b n ghế, l m lán ngoi tr i, xây sân bóng nhân tạo… Việc bắt học sinh mua đồng phục, sach giao khoa, đồ dùng học tập do nh trư ng cung cấp cũng tồn tại nhiều bất cập. Phụ huynh ho n to n có th tự mua, trư ng chỉ cần cấp danh mục. Phần lớn nh trư ng đều bán sach giao khoa, đồng phục do có chiết khấu cao. l Quỹ Ban đại diện cha mẹ học sinh thường là nguồn cơn gây phản ứng, đâu là nguyên nhân? - PGS.TS Lâm Bá Nam: Nếu các khoản thu minh bạch, có mục đích hợp lý đ phục vụ học tập, giảng dạy, sinh hoạt của học sinh, cha me sẵn s ng đóng góp. Tuy nhiên, một s trư ng lại có những khoản đóng góp m phụ huynh không th hình dung được, từ sửa chữa phòng học, mua sắm điều hòa… đến chúc mừng thầy, cô ng y lễ, tết, thưởng học sinh khá giỏi... Đầu năm học mới, với nhiêu gia đinh đông con, việc thu ồ ạt từ học l Ngành giáo dục đã quy định rõ các khoản được thu, không được thu đầu năm học. Bộ GD&ĐT, Sở GD&ĐT, chính quyền các địa phương đều chỉ đạo không để tình trạng lạm thu xảy ra, đồng thời đưa ra nhiều giải pháp, nhưng vấ n đê nay chưa đươc giai quyêt triệt để? - PGS.TS Lâm Bá Nam: Thực tế cho thấy, các chỉ đạo bằng văn bản thiếu những chế t i, th chế cụ th cho việc vận h nh, nên cần có quy định cụ th kèm cơ chế giám sát rõ ràng. Ng nh giáo dục, nh trư ng cùng chính quyền địa phương, khi bước v o năm học mới, cần nêu cao trách nhiệm cộng đồng, trách nhiệm của chính quyền cơ sở đ i với sự nghiệp giáo dục. Hiệu trưởng chịu trách nhiệm về nhưng khoản thu trong trư ng, k cả đong gop của Ban đại diện cha mẹ học sinh; do vậy không th đ xảy ra tình trạng lạm thu thông qua hoạt động giáo dục. l Xin cảm ơn các chuyên gia về cuộc trao đổi trên! HẢI NINH thực hiện phí đến đu thư quỹ sẽ trở th nh gánh nặng với họ, dẫn đến bức xúc, phản ứng. Việc lạm thu quỹ Ban đại diện cha mẹ học sinh dẫn đến bi phản ứng, khiên nhiêu người tưng yêu cầu giải tán Hội này. Tôi cho rằng, Ban đại diện cha mẹ học sinh cân co ơ trườ ng hoc, tự nguyện chăm lo cho cac em, tạo m i liên hệ giữa nh trư ng v gia đình. l Dù phản ứng, do tâm lý sợ con cái bị trù úm, nhiều ngươi b t đắc dĩ phải bỏ quyền “từ chối đóng góp” những khoản “tự nguyện”? - PGS.TS Lâm Bá Nam: Các khoản thu dưới danh nghĩa x hội hóa thư ng đươc lưu ý “không bắt buộc, tùy tâm”, nhưng lại gợi ý mức t i thi u. Tuy nhiên, do tâm lý lo sợ con mình thiệt thòi, không được đ i xử công bằng nếu phản ứng, đa s phụ huynh chấp nhận những khoản nộp vô lý. Nếu chỉ giao cho phụ huynh giám sát l chưa đủ. Việc lập các tổ giám sát nhưng khoản thu cần phải có sự kết hợp giữa Ban đại diện cha mẹ học sinh, chính quyền địa phương, đại diện nh trư ng. Đừng để lạm thu thành chuyện “nói mãi, vẫn thế” l Vai trò, trách nhiệm của nhà trường trong việc thu các quỹ? - PGS.TS Trần Thành Nam: Các trư ng thư ng dựa trên tinh thần tự nguyện đ thu một s khoản x hội hóa, nhằm đảm bảo quy định pháp lý. Việc không minh bạch khoản thu vận động x hội hóa, không thực sự phục vụ cho học sinh sẽ gây ra tranh luận, từ đó ảnh hưởng “thương hiệu” của nh trưng, cũng như công tác điều h nh. Tôi cho rằng, nh trư ng cần phải l m đúng quy định về những khoản được thu, đồng th i Ban đại diện cha mẹ học sinh thu chi thưc chât, mang lại lợi ích cho học tro. Đầu năm học, mỗi gia đình phải đóng nhiều khoản, vì vậy nh trư ng cũng cần tính đến thời điểm thu cho hợp lý. Nh trư ng không nên tạo cho phụ huynh cảm giác con họ học trư ng công lập, được Nh nước h trợ mà phải đóng góp nhiều khoản. Hãy để cha me co tâm lý thoải mái v tự nguyện khi đóng góp, khi đo sẽ không con ý kiến phản ánh. Nêu không, họ không tin việc đóng tiền l đầu tư cho con minh. Chưa xóa được tâm lý n y, câu chuyện lạm thu v n i lo trên của phụ huynh năm nào cung tái diễn. Lạm thu năm học mới… biết rồi, nói mãi?! X Từ năm 2011, Bộ GD&ĐT ban hành Thông tư số 55 quy định Ban đại diện cha mẹ học sinh không được quyên góp của người học hoặc gia đình người học nhữ ng khoản ủng hộ không phục vụ trực tiếp cho hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh như bảo vệ cơ sở vật chất của nhà trường, bảo đảm an ninh nhà trường, trông coi phương tiện tham gia giao thông của học sinh, vệ sinh lớp học, vệ sinh trường, khen thưởng cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên nhà trường. Thông tư cũng quy định Ban đại diện cha mẹ học sinh không được quyên góp của người học hoặc gia đình người học các khoản mua sắm máy móc, trang thiết bị, đồ dùng dạy học cho trường, lớp học hoặc cho cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên nhà trường; hỗ trợ công tác quản lý, tổ chức dạy học và các hoạt động giáo dục; sửa ch a, nâng cấp, xây dựng mới các công trình của nhà trường. Hình ảnh minh họa “Cần có quy định cụ thể kèm cơ chế giám sát, chế tài xử lý rõ rang mới giải quyết được vấn nạn lạm thu trường học”, PGS.TS Lâm Ba Nam. “Việc thu, chi phải thể hiện sự minh bạch, đúng quy định, vì người học. Từ đó, không có nh ng lùm xùm đến hẹn lại lên”, PGS.TS Trân Thanh Nam
RkJQdWJsaXNoZXIy MTYzNTY5OA==