Khoa học và Đời sống số 19-2024

Số 19 (4333) Thứ Năm (9/5/2024) 17 BẠN ĐỌC ALO CHUYÊN GIA THÔNG TIN DOANH NGHIỆP Có nên xét nghiệm D-dimer sàng lọc cục máu đông? O HỎI: Xét nghiệm D-dimer có thể chẩn đoán cục máu đông không? Có nên sàng lọc cục máu đông bằng xét nghiệm này không? NGUYỄN VĂN HƯNG (Hà Nội) O TRẢ LỜI: Test D-dimer là xét nghiệm máu xem có bệnh về cục máu đông không, chủ yếu để chẩn đoán loại trừ chứ không phải sàng lọc. Cục máu đông được tạo ra giúp cơ thể bịt vết thương, ngăn chảy máu và tan ra khi vết thương đã lành. Với các bệnh liên quan cục máu đông như tắc tĩnh mạch sâu, tắc động mạch phổi, đột qu, đông máu nội mạch phân tán…, cục máu đông có thể hình thành khi không có chấn thương hoặc không tan khi đáng ra nó phải tan. D-dimer là mảnh protein tạo ra khi cục máu đông phân rã. Ở người có triệu chứng giống của tắc tĩnh mạch sâu, hay tắc động mạch phổi chẳng hạn, mức D-dimer thấp/bình thường giúp loại trừ những bệnh này. D-dimer tăng trong máu gợi ý bệnh liên quan cục máu đông. Nó cũng tăng trong các bệnh, nhiều điều kiện khác, như cao tuổi, có thai, nhiễm trùng, bệnh gan, bệnh tim, một số bệnh ung thư, phẫu thuật hay chấn thương gần đây, bệnh tự miễn…Do vậy, phải làm thêm các xét nghiệm khác như các chẩn đoán hình ảnh để xác định. Xét nghiệm D-dimer chỉ dùng để giúp chẩn đoán hoặc loại trừ bệnh liên quan cục máu đông như nêu trên ở người có triệu chứng. Nếu không có triệu chứng, chẳng có lý do gì phải xét nghiệm D-dimer cả. Do nhiều bệnh, điều kiện có thể làm tăng D-dimer, nếu không có triệu chứng của bệnh về cục máu đông thì độ nhạy của xét nghiệm này thấp, D-dimer không thể dùng để sàng lọc bệnh liên quan cục máu đông trên người không có triệu chứng. TS.BS HUỲNH WYNN TRẦN (Tiến sĩ Y khoa tại Trường Y khoa, ĐH State University of New York) Test D-dimer là xét nghiệm máu xem có bệnh về cục máu đông không, chủ yếu để chẩn đoán loại trừ chứ không phải sàng lọc. Ảnh minh họa. Mức phạt lỗi đè vạch xương cá khi tham gia giao thông O HỎI: Tôi mới bị phạt vi phạm giao thông vì đè vạch xương cá. Xin hỏi, vạch xương cá là gì? Mức phạt mới là bao nhiêu? ĐỖ THỊ HỒNG (Hà Nội) O TRẢ LỜI: Đè vạch kẻ đường khi tham gia giao thông là lỗi tương đối phổ biến, nhưng không phải người điều khiển xe nào cũng biết mức phạt. Vạch xương cá là cách gọi nôm na, đời thường của người dân khi tham gia giao thông, dùng nhận dạng loại vạch kẻ đường có hình dạng giống xương con cá. Thực tế, theo quy định của Luật Giao thông Đường bộ, “vạch xương cá” có tên gọi vạch kênh hóa. Vạch kênh hóa có ý nghĩa quan trọng, dùng để giới hạn phần mặt đường không sử dụng cho xe chạy và để chia các dòng giao thông trên đường. Lái xe gặp vạch kẻ đường này phải tuân thủ theo tuyến đường quy định, không được lấn vạch hoặc cắt qua vạch, trừ những trường hợp khẩn cấp theo quy định Luật Giao thông Đường bộ. Theo QCVN 41: 2019/BGTVT Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về báo hiệu đường bộ, có nhiều loại vạch xương cá, tùy tiêu chí hình dạng hay việc đặt ở các vị trí khác nhau. Chẳng hạn, vạch xương cá hình chữ V được cấu tạo bởi những đường vạch đơn liền nét, màu trắng, đặt trong ô hình chữ V. Ngoài ra, có loại vạch xương cá hình vành khuyên, đặt ở ở trung tâm ngã tư giao nhau để chỉ thị cho phương tiện đi vòng qua phạm vi kẻ vạch theo chiều ngược chiều kim đồng hồ. Trong quá trình điều khiển phương tiện tham gia gia giao thông, lái xe thường dễ mắc những lỗi đè vạch như: Đè vạch liền đường hai chiều; đè vạch xương cá; đè vạch liền trên cầu; đè vạch khi dừng đèn đỏ… Theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 123/2021/NĐCP, hành vi vi phạm “Không chấp hành hiệu lệnh, chỉ dẫn của biển báo hiệu, vạch kẻ đường” có các mức xử phạt như sau: Xe đạp: Theo điểm C, khoản 1, điều 8, xe đạp, xe đạp máy có mức phạt tiền từ 80.000 - 100.000 đồng. Xe máy: Theo điểm a, khoản 1, điều 6, xe máy có mức phạt 100.000 - 200.000 đồng. Hình phạt bổ sung là đè vạch gây tai nạn: tước giấy phép lái xe từ 2 - 4 tháng theo điểm C, khoản 10, điều 6. Ô tô: Theo điều a, khoản 1, điều 5, bị phạt 300.000 - 400.000 đồng. Đè vạch gây tai nạn: Tước giấy phép lái xe từ 2 - 4 tháng theo điểm C, khoản 11, điều 5. Máy kéo, xe máy chuyên dùng: Theo điểm a, khoản 1, điều 7, mức phạt 100.000 - 200.000 đồng. Đè vạch gây tai nạn: Tước giấy phép lái xe (máy kéo) chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức pháp luật về giao thông đường bộ (xe máy chuyên dùng) từ 2 - 4 tháng theo điểm b, khoản 10, điều 7. THS.LS TRẦN KIM THỌ Liên Đoàn luật sư TP Hà Nội Khi tham gia giao thông, tài xế cần nắm rõ các quy định và mức phạt lỗi vi phạm. Ảnh minh họa. Tình người làm nên sức mạnh, sức hấp dẫn, sức bật cho Đà Nẵng “Tôi muốn sống ở đây mãi mãi, lâu đến khi nào có thể.” Có lẽ không chỉ nữ nghệ sĩ Brazil Machini mà còn rất nhiều người trong số gần 16.000 người “xê dịch” đến Đà Nẵng mỗi năm cũng chung dự định: định cư lâu dài tại thành phố, không chỉ bởi thiên nhiên, chất lượng sống mà còn bởi một “vũ khí bí mật” khác mang tên… tình người. Đà Nẵng - thành phố tình người Gặp Machini sau khi vừa hoàn thành màn trình diễn tại Quảng trường Hội tụ trong một ngày Bà Nà nườm nượp du khách, ngay khi được hỏi “Bạn có yêu Đà Nẵng không?”, không cần đến 3 giây suy nghĩ, cô đã khảng khái trả lời “Có, tôi đến đây được 5 tháng rồi và giờ chỉ muốn được sống ở đây mãi mãi, lâu đến khi nào có thể.” “Rất nhiều người hỏi tôi: Vì sao bạn chọn sống ở Đà Nẵng? Tôi đều tự hào trả lời rằng, nơi này không chỉ có cảnh đẹp mà con người cũng đẹp. Bất cứ nơi đâu bạn đến bạn cũng được chào đón bằng những nụ cười và sự nhiệt thành” - đứng trước biển Mỹ Khê xanh trong, ông Krystian - một chủ doanh nghiệp cho thuê SUP tại bãi Mân Thái không giấu nổi sự say mê đối với vùng đất “đầu cửa biển, cuối dòng sông”. Câu chuyện của Machini hay Krystian chỉ là 2 trong số rất nhiều những vị khách vì “cảm nắng” thiên nhiên, cảnh đẹp mà đến Đà Nẵng nhưng chọn ở lại vì… yêu sự cởi mở, phóng khoáng và tốt bụng của con người, yêu tấm chân tình quý giá mà Đà Nẵng dành tặng họ. Còn nhớ, 27 năm trước, trong lúc giá vàng khoảng 362.000 đồng một chỉ, người dân Đà Nẵng đã góp 7 tỷ đồng xây cầu quay Sông Hàn để xóa cảnh đôi bờ ngăn cách. Gần 100.000 hộ dân sống trong các xóm nhà chồ bên sông Hàn đã sẵn lòng dời đến nơi ở mới để phục vụ quy hoạch chung. Hay cách đây 3 năm, trong đại dịch, không ít người quên được những nghĩa cử cao đẹp mà người dân Đà thành dành cho nhau, cho đội ngũ bác sĩ ở tâm dịch. Những đội thanh niên sẵn sàng dùng tiền tích cóp chu cấp lương thực cho người nghèo, dùng xe đưa sản phụ về quê; bên vệ đường, dưới mái hiên người dân chăm chút từng bát cháo, gói mì, chai nước cho bà con hay các nhân viên y tế… Tất cả đã truyền cảm hứng tốt đẹp về một tâm dịch ấm áp tình người, tựa như lời khen: “Không nơi nào dễ thương qua được Đà Nẵng”. Có thể nói, bên cạnh những lợi thế về vị trí, thiên nhiên, chính tình người đã làm nên hồn cốt, bản sắc, sự khác biệt và sức mạnh cho Đà Nẵng. Thành phố đáng sống, đáng đến, đáng đầu tư Kể từ khi chính thức trở thành TP trực thuộc Trung ương, Đà Nẵng đã trải qua những cuộc “lột xác” toàn diện. Đà Nẵng khởi đầu bứt phá bằng việc quy hoạch, chỉnh trang và phát triển đô thị. Diện tích đô thị đã tăng gấp 3 lần. Từ một TP chỉ có vài trăm con đường thì nay, Đà Nẵng đã có gần 2.400 tuyến đường với tổng độ dài gần 1400 km. Hiện Đà Nẵng sở hữu đầy đủ hạ tầng không – thủy – bộ – sắt. Sân bay quốc tế Đà Nẵng là 1 trong những sân bay nhộn nhịp nhất cả nước, kết nối trực tiếp tới nhiều nơi trên thế giới. Thương hiệu của TP đáng sống Đà nẵng là “5 không, 3 có, 4 an” – nền tảng cho cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Năm 2022, Đà Nẵng có tỷ lệ bác sĩ trên 1 vạn dân đứng thứ 2 cả nước với 17,6 bác sĩ/vạn dân; khoảng 15 bệnh viện công, 6 bệnh viện tư. Đáng chú ý phần lớn trong đó là được xây mới. Đà Nẵng cũng là nơi có hệ thống giáo dục hiện đại từ bậc mầm non cho tới đại học, trong đó có nhiều trường chuẩn quốc tế. Bên cạnh sự đầu tư lớn của chính quyền, Đà Nẵng còn đón dòng vốn đầu tư lớn trong và ngoài nước, trong đó có hơn 1000 dự án FDI. Thời gian qua, những đại bàng lớn mang quốc tịch Việt và các tập đoàn đa quốc gia như Sun Group, Vingroup, Samsung hay Lotte… đều đã đặt chân đến Đà Nẵng, mang đến những tổ hợp vui chơi giải trí, dịch vụ, nghỉ dưỡng quy mô. Nhờ đó, Đà Nẵng trở thành “Điểm đến sự kiện lễ hội hàng đầu châu Á” hay “top điểm đến tốt nhất thế giới” với loạt công trình biểu tượng cùng các điểm đến đẳng cấp như Cầu Vàng, Bà Nà Hills, khu nghỉ dưỡng InterContinental Danang Sun Peninsula Resort và chuỗi lễ hội tầm cỡ như Lễ hội pháo hoa quốc tế Đà Nẵng… Từ đó, cơ việc làm, kinh doanh rộng mở, thu hút người tài đến làm việc, định cư. Thiên nhiên hội tụ đủ sông – núi – biển – rừng, con người đầy ý chí và khát vọng, hàng loạt quy hoạch đã được duyệt, định hướng phát triển sắc nét, những dự án biểu tượng, đáng sống mới được kiến tạo…, Đà Nẵng đang đón tương lai rực rỡ, sẽ sớm chạm đến mục tiêu đô thị hiện đại, thông minh, TP đáng sống đẳng cấp quốc tế. PV Nghệ sĩ nước ngoài biểu diễn tại Sun World Ba Na Hills, Đà Nẵng

RkJQdWJsaXNoZXIy MTYzNTY5OA==