Số 6 (4268) Thứ Năm (9/2/2023) 5 ng thư vú đứng đầu trong các loại ung thư ở nữ giới nhưng hầu hết chị em lại không biết về nguy cơ ung thư này đặc biệt “có sẵn trên người”. Ngoài tiền sử gia đình, đột biến gene… đôi khi không lấy chồng, không sinh con, không cho con bú… cũng là yếu tố tăng nguy cơ mắc ung thư vú. SỨC KHỎE MỚI Hàng năm trên thế giới có khoảng hơn 2 triệu người mắc mới bệnh ung thư vú, đứng thứ hai sau ung thư phổi và chiếm khoảng 12% trong tổng số bệnh nhân ung thư trên thế giới. Nếu chỉ tính riêng phụ nữ, ung thư vú đứng hàng thứ nhất về tỷ lệ mắc. Cách phòng tránh ung thư vú: Xây dựng chế độ ăn hợp lý, ít chất béo động vật, hạn chế thực phẩm lên men như dưa khú, mắm tôm, cá muối, ăn nhiều rau xanh, hoa quả tươi; không ăn thực phẩm mốc, có phun thuốc trừ sâu; thường xuyên luyện tập thể dục thể thao; hạn chế dùng thuốc nội tiết tố nữ thay thế kéo dài ở thời kỳ mãn kinh. Một nghiên cứu mới tại Mỹ cho thấy, những người có bộ ngực dày có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn từ 1,2 - 4 lần. Ước tính có khoảng 40 - 50% phụ nữ trải qua chụp X-quang tuyến vú được báo cáo là có bộ ngực dày. Ngực dày nguy cơ cao gấp đôi so với tiền sử gia đình GS.TS Nguyễn Bá Đức, Phó chủ tịch Hội Ung thư Việt Nam cho biết, trong các yếu tố nguy cơ gây ung thư vú, nổi bật nhất là tiền sử gia đình có người mắc ung thư vú, đặc biệt gia đình có từ 2 người mắc ung thư vú trở lên ở lứa tuổi trẻ. Các nghiên cứu cũng tìm ra, yếu tố nguy cơ gây ung thư vú và ung thư vú trẻ hóa như: sử dụng thuốc tránh thai phối hợp và liên tục có tăng nguy cơ; các yếu tố như tiền sử gia đình, gene (BRCA1, BRCA2, BRCA3, p53), bệnh cowden (bệnh hiếm do rối loạn nhiễm sắc thể), gen thụ thể andogen, ảnh hưởng phóng xạ, virus… Tuy nhiên, một nghiên cứu mới tại Mỹ trên gần 2.000 phụ nữ trong độ tuổi từ 40-76 cho thấy, những người có bộ ngực dày có “nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn từ 1,2 đến 4 lần (tùy thuộc vào mức độ dày đặc)” so với “nguy cơ cao hơn 2,0 lần liên quan đến tiền sử gia đình mắc bệnh ung thư vú cấp độ một”. Một nghiên cứu khác cũng cho biết, những phụ nữ có mật độ mô vú cao hơn, có nguy cơ bị ung thư vú cao gấp 6 lần. Nghiên cứu từ Thư viện Y khoa Quốc gia của Mỹ cho biết, ước tính có khoảng 40-50% phụ nữ trải qua chụp X-quang tuyến vú được báo cáo là có bộ ngực dày. Tuy nhiên, điều đáng lo ngại là phần lớn phụ nữ không coi mật độ vú là một yếu tố rủi ro và một phần ba không tin rằng họ có thể thực hiện bất Có khoảng 80 – 90% bệnh nhân ung thư vú có khối u khi ở giai đoạn 0 - 1 hoàn toàn có thể dùng tay sờ nắn để phát hiện. Tự kiểm tra vú thường xuyên tại nhà là việc làm quan trọng cho tất cả nữ giới bước vào độ tuổi trưởng thành. Hàng tháng sau kỳ kinh 7 ngày chị em nên tự kiểm tra bằng cách tự sờ nắn. Để thực hiện, chị em nên đứng trước gương, giơ hai tay lên đầu, nhìn kỹ ngực từ các góc độ khác nhau (các tư thế đứng hoặc ngồi, xuôi tay, đưa tay ra sau gáy, chống tay lên hông, cử động cơ ngực lên xuống bằng cách nâng, hạ vai) xem ở vú có u cục, dầy lên, lõm da hoặc thay đổi màu sắc da không? Đứng thẳng, 1 tay giơ cao, tay kia chụm lại dùng phần phẳng của 4 ngón tay nhỏ để ép đều lên các vùng của tuyến vú vào thành ngực theo hướng xoáy ốc từ đầu ngực trở ra xem vú có khối u hay tiết dịch bất thường không. Sau đó, chị em thực hiện các bước tương tự với tư thế nằm. Khi thấy bất thường: có hạch ở nách, vú… cần đến cơ sở y tế khám luôn, tránh chần chừ, kéo dài thời gian vì có thể làm cho cơ hội chữa bệnh thêm ít đi Đối với những trường hợp trong gia đình có tiền sử bố mẹ bị các ung thư như đại trực tràng, buồng trứng, phổi, cổ tử cung... thì nên tầm soát ung thư vú định kỳ. Đối với phụ nữ ở tuổi ngoài 50, trung bình nên tầm soát 6 tháng/lần. GS.TS NGUYỄN BÁ ĐỨC (Nguyên Giám đốc bệnh viện K) Chuyên gia chỉ cách tự khámvú phát hiện ung thư QUÉT QRCODE ĐỌC CHI TIẾT niên 45 – 50 hoặc người già) nhưng gần đây, ung thư vú dưới 30 tuổi không còn là hiếm gặp nữa, bệnh đang có xu hướng trẻ hóa, tăng lên trong giới trẻ chưa lập gia đình và có người chỉ mới 19, 20 tuổi… Điều đáng nói, bệnh nhân mắc ung thư vú ở tuổi càng trẻ thì độ ác tính càng cao và thường được tiên lượng nặng hơn bệnh nhân ung thư vú cùng giai đoạn có tuổi lớn hơn, vì ở tuổi sung sức, yếu tố phát triển nhân đôi và phát U kỳ hành động nào để giảm nguy cơ ung thư vú. Các chuyên gia cho biết, bộ ngực dày bao gồm nhiều mô tuyến vú hơn so với mô mỡ. Tuy nhiên, các mô mỡ ở ngực càng dày đặc thì càng khó phát hiện các khối u và béo phì cũng là yếu tố tăng nguy cơ ung thư vú. Yếu tố ung thư luôn có sẵn - cần phát hiện sớm GS.TS Nguyễn Bá Đức cho biết, ung thư vú là loại ung thư đứng đầu ở nữ giới và đang gia tăng nhanh chóng ở người trẻ tại Việt Nam. Thống kê năm 2020 cho thấy mỗi năm cả nước có 21.555 ca mắc mới ung thư vú chiếm 25,8% tổng số các loại bệnh ung thư ở nữ giới. Trước đây, ung thư vú vẫn được xem là rất hiếm gặp ở lứa tuổi dưới 30 (bệnh thường gặp ở tuổi trung tán tế bào ung thư sẽ mạnh hơn. GS.TS Đức cảnh báo: “Yếu tố ung thư luôn có sẵn trên người nên chị em cần phải lưu tâm. Chẳng hạn, có kinh lần đầu tiên sớm, mãn kinh muộn, phụ nữ độc thân, không sinh con, không cho con bú, sinh con đầu lòng muộn, viêm vú trong khi sinh đẻ và một số bệnh vú lành tính. Đặc biệt là chế độ ăn nhiều mỡ, béo phì, nhất là béo phì nửa trên cơ thể, uống nhiều rượu, hút thuốc lá cũng được xem là yếu tố gia tăng nguy cơ gây ung thư vú nói chung và ung thư vú ở người trẻ nói riêng”. Theo GS.TS Đức, ung thư vú là bệnh dễ phát hiện sớm nhất, vì bệnh nhân tự sờ thấy được. Với bệnh ung thư vú nếu được phát hiện sớm, điều trị kịp thời và đúng phương pháp, bệnh có thể khỏi hoàn toàn (ở giai đoạn I thì tỷ lệ sống trên 5 năm là 100%). Tại Bệnh viện K đã chữa trị cho nhiều trường hợp ung thư vú giai đoạn 1 - 2 khỏi bệnh trên 5 năm, sống 10 năm, 15 năm, thậm chí có những trường hợp lập gia đình, sinh con.n THUÝ NGA Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhân. Các bác sĩ tư vấn cho bệnh nhân tới khám ung thư vú “Ngực to”... có loung thưvú?
RkJQdWJsaXNoZXIy MTYzNTY5OA==