Xuân Ất Tỵ - 2025 12 GÓC NHÌN TÂN XUÂN Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam và điện hạt nhân Ninh Thuận được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 8 khóa XV, là những công trình đặt dấu ấn vươn mình của Việt Nam ra thế giới. Động lực, tính biểu tượng, tạo ra sức bật cho nền kinh tế Trao đổi với Khoa học và Đời sống/Báo Tri thức và Cuộc sống, TSKH Phan Xuân Dũng, Đại biểu Quốc hội đoàn Ninh Thuận, Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam cho biết, Quốc hội Khóa XV đã khẳng định việc xây dựng hệ thống đường sắt mới là rất cấp thiết vì “cục diện” hiện nay được xây dựng từ 130 năm trước, với khổ đường chỉ hơn 1m, trong khi thế giới chủ yếu là khổ đường 1,435m. Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Trần Hồng Minh nhận định, việc Quốc hội thông qua Nghị quyết về chủ trương đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam là một quyết định mang tính lịch sử. Trong diễn biến tương tự, Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận nhận được sự ủng hộ của các nhà khoa học. Điện hạt nhân ngày càng được nhiều nước quan tâm và tiếp tục phát triển trong bối cảnh chống biến đổi khí hậu, thực hiện cam kết giảm phát thải khí nhà kính, bảo đảm an ninh năng lượng. “Phát triển nguồn điện hạt nhân ở Việt Nam mang lại nhiều tác dụng như đa dạng hóa nguồn cung cấp điện, bảo đảm an ninh năng lượng. Đáp ứng nhiệm vụ kép vừa cung cấp điện nền, vừa bảo vệ môi trường”, ĐBQH Phan Xuân Dũng nhấn mạnh. TS Lê Đăng Doanh, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế Trung ương cho rằng, dự án đường sắt tốc độ cao BắcNam và dự án điện hạt nhân Ninh Thuận là hai loại công nghệ mà từ trước đến nay Việt Nam chưa có. Điện hạt nhân ngày càng được nhiều quốc gia quan tâm lựa chọn và tiếp tục phát triển. Trong lịch sử có một số sự cố về các nhà máy điện hạt nhân nhưng xét về xác suất là vô cùng thấp. Hơn nữa, những công nghệ hạt nhân hiện nay đã tiến bộ rất xa, trải qua rất nhiều thế hệ mới so với những công nghệ cũ trước đây. Việc đầu tư điện hạt nhân Ninh Thuận, sau 8 năm tạm dừng, nhằm đáp ứng nhu cầu tiêu thụ điện của Việt Nam hết sức cấp thiết và được dự báo vẫn tiếp tục tăng cao. Hiện nay, tổng công suất hệ thống điện khoảng 85.000MW, cần có thêm khoảng 70.000MW vào năm 2030, tức khoảng 150.000MW. Đến năm 2050, tổng công suất cần đạt là 400.000 đến 500.000MW. Việc phát triển nguồn điện hạt nhân sẽ đa dạng nguồn cung, bảo đảm an ninh năng lượng và chuyển dịch năng lượng xanh, giúp Việt Nam đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào 2050 theo cam kết tại COP26. Bên cạnh đó, làm dự án điện hạt nhân còn là cơ hội để nước ta phát triển nhân lực chất lượng cao, nâng cao tiềm lực khoa học công nghệ quốc gia, tham gia vào chuỗi cung ứng công nghiệp điện hạt nhân toàn cầu. Làm chủ công nghệ… Đất nước phát triển bền vững TSKH Phan Xuân Dũng cho rằng, cần phải để các nhà khoa học, người dân Việt Nam được tham gia nhiều nhất vào các dự án nêu trên. "Nếu công nghệ chế tạo còn khó khăn thì có thể nhập khẩu đầu máy, còn công đoạn làm đường, làm tà vẹt, làm toa, chúng ta làm được và nên huy động. Vấn đề là cần có cơ chế, giao nhiệm vụ cụ thể", Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam nói. ĐBQH Hoàng Văn Cường cho biết, việc đầu tư Dự án đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam phải thực hiện theo phương thức chuyển giao công nghệ, để làm chủ quá trình đầu tư và phát triển ngành công nghiệp đường sắt trong nước. Ông Cường chỉ rõ bài học kinh nghiệm từ 2 tuyến đường sắt đô thị tại Hà Nội (Cát Linh - Hà Đông, Nhổn - Ga Hà Nội) và tuyến Bến Thành - Suối Tiên (TP HCM) do nhà thầu nước ngoài thi công trọn gói, khi điều kiện không đáp ứng, nhà thầu dừng dự án và yêu cầu xử phạt thời gian chờ đợi. Thêm vào đó, quá trình vận hành, sửa chữa thay thế sẽ lệ thuộc mãi vào nhà cung cấp. Trong kỷ nguyên số hóa, công nghệ là động lực tăng trưởng kinh tế, chìa khóa giải quyết các thách thức toàn cầu. Việc làm chủ công nghệ giúp Việt Nam giảm phụ thuộc nước ngoài, tạo cơ hội nâng cao năng lực cạnh tranh, giá trị gia tăng và giải quyết các vấn đề xã hội. Muốn đất nước sánh vai các cường quốc năm châu... Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam và Ảnh Dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận. ẢNH MINH HỌA. NGUỒN: INTERNET Dự án Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam có tổng chiều dài tuyến khoảng 1.541 km; điểm đầu tại ga Ngọc Hồi (Thủ đô Hà Nội), điểm cuối tại ga Thủ Thiêm (TP HCM) đi qua địa phận 20 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương gồm: Thủ đô Hà Nội, Hà Nam, Nam Định, Ninh Bình, Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Ninh Thuận, Bình Thuận, Đồng Nai, TP HCM. Về quy mô, đầu tư mới toàn tuyến đường đôi khổ 1.435 mm, tốc độ thiết kế 350 km/h, tải trọng 22,5 tấn/trục; 23 ga hành khách, 05 ga hàng hóa; phương tiện, thiết bị; đường sắt tốc độ cao vận chuyển hành khách, đáp ứng yêu cầu lưỡng dụng phục vụ quốc phòng, an ninh, có thể vận tải hàng hóa khi cần thiết. Hình thức đầu tư công, áp dụng công nghệ đường sắt chạy trên ray, điện khí hóa; bảo đảm hiện đại, đồng bộ, an toàn và hiệu quả. “Hệ thống đường sắt của nước ta trở nên lạc hậu với cả các nước trong khu vực. Việc xây dựng hệ thống đường sắt mới là không thể không làm và không thể chậm hơn nữa” TSKH Phan Xuân Dũng MAI LOAN- TÂM ĐỨC Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Trần Hồng Minh TS Lê Đăng Doanh Đại biểu QH Hoàng Văn Cường
RkJQdWJsaXNoZXIy MTYzNTY5OA==