Số 51 (4365) Thứ Năm (19/12/2024) 15 Một nhóm các nhà thiên văn học quốc tế đã phát hiện thêm 7 sao chổi tối, nâng tổng số sao chổi tối đã biết lên 14. Chúng được cho là có thể đã mang sự sống tới Trái Đất thuở sơ khai. Nhà vật lý thiên văn Darryl Seligman từ Đại học bang Michigan (Mỹ) và các đồng nghiệp đã phát hiện 7 sao chổi tối mới. Theo đó, đến nay, họ đã ghi nhận tổng cộng 14 sao chổi tối. Sao chổi tối mang đặc tính của tiểu hành tinh, nhưng lại hoạt động tương tự như sao chổi. Sao chổi tối đầu tiên được các nhà thiên văn phát hiện là vào năm 2023. Sau đó, họ phát hiện thêm 6 sao chổi tối. Dữ liệu nghiên cứu mới của các chuyên gia cho thấy không phải tất cả sao chổi tối đều giống nhau. Theo họ, có ít nhất 2 loại khác nhau. Đồng thời, việc phát hiện nhiều loại sao chổi tối có thể cho chúng ta biết thêm về cách Trái Đất trở thành nơi lý tưởng cho sự sống. "Chúng tôi báo cáo về việc phát hiện 7 sao chổi tối, chứng minh rằng có hai quần thể riêng biệt dựa trên quỹ đạo và kích thước của chúng", nhóm nghiên cứu do nhà vật lý thiên văn Darryl Seligman cho biết. Theo ông Seligman, những vật thể này đại diện cho một lớp vật thể trong hệ Mặt Trời có thể đã cung cấp cho Trái Đất những vật chất cần thiết cho sự phát triển của sự sống như các chất dễ bay hơi và chất hữu cơ. Do sao chổi tối không có đuôi nên bằng chứng rõ ràng nhất để xác định chúng là gia tốc của các vật thể này khi di chuyển trong không gian. Nhà thiên văn học Davide Farnocchia đến từ Phòng thí nghiệm Động cơ phản lực (JPL) của NASA cho biết thứ khiến các vật thể này tăng tốc trong không gian mà không có hiện tượng thăng hoa có thể là lực hấp dẫn hoặc hiệu ứng Yarkovsky. Hiệu ứng Yarkovsky một sự thay đổi trong quỹ đạo được tạo ra bởi sự tương phản về ánh sáng và nhiệt độ. Khi một vật thể tiếp xúc với ánh sáng Mặt Trời, một phần năng lượng ánh sáng sẽ bị hấp thụ, làm nóng bề mặt của vật thể và tạo ra phát xạ nhiệt dưới dạng các photon. Thông qua phân tích khả năng phản xạ và quỹ đạo, nhóm nghiên cứu cũng phát hiện hệ Mặt Trời chứa hai loại sao chổi tối khác nhau. Trong đó, một loại sống trong khu vực bên trong quỹ đạo của Sao Hỏa. Chúng có xu hướng nhỏ hơn, dưới khoảng vài chục mét, với quỹ đạo gọn và tròn quanh Mặt Trời. Loại sao chổi tối thứ hai hỗn loạn hơn một chút. Quỹ đạo của chúng có hình elip thuôn dài, di chuyển ra xa gần bằng Sao Mộc và có khi lại gần Mặt Trời hơn cả Sao Thủy. Chúng cũng lớn hơn loại sao chổi tối thứ nhất khi có kích thước lên đến hàng trăm mét. Ngoài ra, nhóm nghiên cứu cho rằng có thể các sao chổi tối từ các hệ sao khác cũng từng ghé thăm Trái Đất. TÂM ANH (theo Sciencealert) TRI THỨC NHÂN LOẠI GIẢI MÃ KHOA HỌC Nghi vấn “vật thể tối” mang sự sống tới Trái Đất Địa phương nào chính thức trở thành thành phố thứ 6 trực thuộc Trung ương từ năm 2025? A: Huế B: Bắc Ninh C: Bình Dương Đáp án đúng Quizz test số trước: B: Biên Hòa – Đồng Nai Theo Cục Thống kê Đồng Nai, dân số Biên Hòa đạt khoảng 1,1 triệu người. Hiện, thành phố Biên Hòa là thành phố trực thuộc tỉnh có dân số đông nhất Việt Nam, có tốc độ gia tăng dân số hàng năm lớn nhất Đồng Nai. Thành phố Biên Hòa cách trung tâm TP HCM 30 km, cách TP Vũng Tàu 90 km. Thành phố Biên Hòa hiện là đầu mối giao thông lớn trong vùng kinh tế phía Nam, tập trung đông khu công nghiệp. Theo UBND tỉnh, dự báo quy mô dân số của TP Biên Hòa đến năm 2030 khoảng 1,5-1,6 triệu người, do đó quy hoạch đất xây dựng từ 19,5-20 ngàn ha. TP Biên Hòa có diện tích đất tự nhiên là hơn 26.360ha, các chỉ tiêu quy hoạch sử dụng đất đều thực hiện theo quy chuẩn, tiêu chuẩn của đô thị loại I. QUỐC LÊ Sông An Cựu nổi tiếng với hiện tượng “nắng đục, mưa trong” trái ngược với các dòng sông thông thường. Hiện tượng này gắn với truyền thuyết huyền bí của xứ Huế. Gắn liền với nhiều địa danh lịch sử Nằm ở phía Nam thành phố Huế, sông An Cựu là con sông có vai trò rất quan trọng trong lịch sử và văn hóa của Cố đô Huế. Con sông này được Vua Gia Long cho đào vào năm 1816 nhằm khơi thông sông Hương với sông Đại Giang, nhập vào phá Hà Trung, góp phần thau chua rửa mặn cho cánh đồng Hương Thuỷ của Huế. Vì mang ý nghĩa thủy lợi to lớn, sông được Vua Minh Mạng đổi tên là sông Lợi Nông vào năm 1821. Ngoài ra sông còn có các tên gọi khác là sông có Phủ Cam, Đại Giang, Hà Tự, Cống Quan... Nhưng người dân Huế vẫn quen gọi là sông An Cựu. Toàn bộ dòng sông dài khoảng 30km, khởi đầu từ sông Hương đoạn cuối cồn Dã Viên, chảy qua địa phận thành phố Huế, thị xã Hương Thủy rồi đổ vào phá Hà Trung. Ở đoạn đầu của sông có Bến Ngự, là nơi để thuyền rồng của nhà vua cập bến mỗi khi đi tế trời ở Đàn Nam Giao, nay là khu vực cầu Bến Ngự. Phía hạ lưu có các hành cung Thần Phù, Thuận Trực để vua tạm nghỉ trong những lần về chơi ở phá Hà Trung hoặc về rừng Đông Lâm săn bắn. Đặc biệt, bờ sông An Cựu là nơi tập trung nhiều phủ đệ của các hoàng thân nhà Nguyễn. Nổi tiếng nhất trong số đó là cung An Định (số 97 đường Phan Đình Phùng), là cung điện riêng của Vua Khải Định từ khi còn là thái tử đến khi làm vua, sau này được thái tử Vĩnh Thuỵ (Bảo Đại) thừa kế. Một phủ đệ nổi tiếng khác là phủ Tùng Thiện vương (số 91 Phan Đình Phùng), nơi ở của Nguyễn Phúc Miên Thẩm, con trai thứ 10 của Vua Minh Mạng, em trai của Vua Thiệu Trị. Đây là công trình tiêu biểu cho kiến trúc phủ đệ ở Cố đô Huế. Cách phủ Tùng Thiện vương không xa, ở số 145 Phan Đình Phùng là nhà lưu niệm bà Từ cung, tức Đoan Huy Hoàng thái hậu, vợ Vua Khải Định, mẹ Vua Bảo Đại. Ngôi nhà là nơi bà Từ cung sống từ năm 1955 đến khi qua đời năm 1980. Bên cạnh các phủ đệ, bờ sông An Cựu cũng là nơi tọa lạc của hai nhà thờ nổi tiếng với kiến trúc độc đáo ở Huế. Đầu tiên là Nhà thờ Dòng Chúa Cứu Thế Huế, được khởi công vào tháng 1/1959 và khánh thành vào tháng 8/1962 theo thiết kế của kiến trúc sư Nguyễn Mỹ Lộc. Nhà thờ thứ hai là Chính tòa Phủ Cam, có lịch sử từ năm 1682, được xây lại theo bản thiết kế năm 1960 của kiến trúc sư nổi tiếng Ngô Viết Thụ - "cha đẻ" của công trình Dinh Độc Lập ở Sài Gòn. Một công trình lịch sử quan trọng khác của Huế nằm bên bờ sông An Cựu là nhà ga Huế, được người Pháp xây dựng năm 1908. Đây là một trong những nhà ga cổ nhất Việt Nam còn tồn tại. Truyền thuyết nhuốm màu huyền bí Sông An Cựu nổi tiếng với hiện tượng “nắng đục, mưa trong” trái ngược với các dòng sông thông thường. Hiện tượng này gắn với một truyền thuyết nhuốm màu huyền bí của xứ Huế. Theo truyền thuyết, trong quá trình đào sông An Cựu, hang động của một con thuồng luồng khổng lồ đã vô tình bị mở. Mỗi khi trời nắng, con thuồng luồng không chịu được thời tiết nóng trở nên dữ tợn, vẫy vùng, khuấy đảo phù sa, làm đục ngầu cả dòng nước. Còn những ngày tiết trời mát mẻ, thuồng luồng nằm im trong hang động, dòng sông không bị khuấy đảo, nước sông An Cựu trở nên trong vắt. Trên lý giải khoa học, do sông An Cựu là dòng sông đào nhận nước từ sông Hương trong xanh chảy về phá Hà Trung và ra biển nên ngay cả những ngày mưa nước vẫn ít khi đục vì không có nước nguồn trên núi chảy về. Trái lại, mùa nắng hạn, nước sông cạn, có khi cạn gần đến đáy sông và lại có màu vàng đục của lớp phù sa dưới đáy. Trong một thời gian dài, sông An Cựu từng có nguy cơ trở thành sông "chết" do tình trạng ô nhiễm và dòng chảy bị nghẽn do tình trạng xả rác thải bừa bãi, bèo mọc đầy sông. Để trả lại vẻ đẹp vốn có của dòng sông, trong những năm qua, thành phố Huế đã giải tỏa nhiều hộ dân sống dọc hai bên bờ sông, xây dựng hệ thống kè chống xói lở, nạo vét dòng sông, vớt bèo, vớt rác… Nhờ những nỗ lực không ngừng nghỉ, đến nay, sông An Cựu đã trở nên trong xanh và trở thành một điểm du ngoạn bằng thuyền nhiều tiềm năng của Cố đô Huế. Dòng sông “nắng đục, mưa trong” nổi tiếng cố đô Huế Một sao chổi tối. ẢNH: NICOLE SMITH/ĐẠI HỌC MICHIGAN, THỰC HIỆN VỚI MIDJOURNEY
RkJQdWJsaXNoZXIy MTYzNTY5OA==