Số 47 (4361) Thứ Năm (21/11/2024) 22 ĐỜI SỐNG XANH ĐOAN KHANG Sơn La: Bãi thải mỏ than suố i Bang nguy cơ sạt lở, dân nơm nớp lo sợ Nỗi lo vùi lấp nhà cửa Phan anh cua ngươi dân đên đương dây nong cua Khoa học và Đời sống/Bao Tri thưc va Cuôc sông, trong qua trinh thưc hiên đâu tư khai thac, đât đa thai tai mỏ than Suối Bàng đươc chât đông cao trên nui co nguy cơ sat lơ, vui lâp nha cưa, tinh mang cua ngươi dân đia phương, cung vơi đo la tiêm ân nguy cơ gây ô nhiêm sông Đa (long hô thuy điên Hoa Binh). Du vây, viêc di chuyên ngươi dân ra khoi khu vưc nguy hiêm hiên đang găp nhiêu vương măc. La môt trong sô hô gia đinh năm tai khu vưc co nguy cơ sat lơ cao, ông Câm Văn Yêu (ban Nà Lồi, xa Suôi Bang, huyên Vân Hô, tinh Sơn La) cho biêt, đâu thang 5/2024, doanh nghiêp co cử đại diện xuông găp trương ban, Bi thư Đang uy, cho biêt muôn đô thai xuông chân nui. Ông Câm Văn Yêu yêu cầu doanh nghiệp, nêu đô thai phai di chuyên tât ca ngươi dân dươi chân nui. “Trươc kia cac câp đa đên bu di chuyên 8 hô, bây giơ con 9 hô. Đên thang 6/2024, mo than băt đâu đô thai thi co mưa lơn, đât đa âp xuông nha cưa chung tôi. May măn luc ây, ngươi nha không co ai bi thương”- ông Câm Văn Yêu cho biết. Theo ông Yêu, phia đia phương va doanh nghiêp trươc măt muôn hô trơ cho 3/9 hô con lai di chuyên khoi khu vưc. Tiên hô trơ dư kiên môi hô la 42 triêu đông (trong đo 2 triêu đông la tiên chuyên nha), còn lại là hô trơ đô nên. Đât dưng nha thi ngươi dân phải tư tim. “Bây giơ chung tôi chuyên đi chô khac phai mua đât, hô trơ như vây lam sao mua đươc đât, dưng đươc nha. Mong cac câp xem xet đung thưc tê, hô trơ, sơm đưa ba con chung tôi ra khoi vung nguy hiêm. Nêu tiêp tuc mưa lơn, không biêt chung tôi se bi nươc lu cuôn đi luc nao”, ông Yêu ngâm ngui noi. Năm cach nha ông Yêu khoang 15m, hô gia đinh ba Mui Thi Xich (ban Na Lôi) cung đang năm trong diên nguy cơ sat lơ. Ba Xich cho biêt: “Chinh quyên va công ty ho đên, bao chung tôi đi tim lây chô ơ, khăp nương, khăp đôi. Bây giơ mua môt nên nha cung 70 triêu đông, chung tôi lam nương rây biêt lây tiên đâu ra. Đơt mưa bao sô 3 Yagi, đât đa sat tư bai thai mo than chay xuông cung tran hêt vao nha tôi, nhưng khi huyên, xa va công ty xuông thi noi la mưa lu thiên tai, chư không phai đât đa tư mo than trôi xuông. Tư luc đât đa sat xuông, cac câp mơi xuông bao chung tôi di dơi, trươc kia không bao vi chung tôi không năm trong quy hoach dư an”. Bên canh đo, ngươi dân đia phương con cho biêt do năm gân vơi khu vưc mo than suôi Bang nên hang ngay ho con bi “tra tân” bơi tiêng ôn tư hoat đông mo. Đương xa bi xe tai chơ than cay nat hư hong, đi lai kho khăn, mất an toàn. triệu đồng, yêu cầu đơn vị phai dừng hoạt động từ năm 2020 để khắc phục các tồn tại, vi phạm. Trong thời gian này, Công ty đề xuất xin phép được thăm dò nâng cấp trữ lượng khoáng sản tại khu vực được cấp phép để làm cơ sở lập lại thiết kế mỏ khai thác cho hiệu quả và điều chỉnh phương pháp khai thác trong giấy phép cho phù hợp với thực tế. Đên ngay 12/3/2024, UBND tinh Sơn La co quyêt đinh phê duyêt kết quả thẩm định báo cáo đánh giá tác động môi trường mỏ than Suối Bàng. Ngay 18/06/2024, UBND tinh Sơn La ra văn ban cho phep Công ty cổ phần khoáng sản Sơn La chuyên muc đich sư dung đât đê đâu tư dư an. Chinh quyên đia phương noi gi? Tai buôi lam viêc vơi phong viên Khoa học và Đời sống/ Bao Tri thưc va Cuôc sông ngay 04/11/2024, ông Vi Văn Huy - Chu tich UBND xa Suôi Bang (huyên Vân Hô, tinh Sơn La) cho biêt, trươc kia 8 hô dân ban Na Lôi nằm trong vùng nguy cơ sạt lở cao nhât, nguy hiêm đa đươc chuyên di dơi đên nơi tai đinh cư. Hiên con 9 hô năm ngoai dư an, nhưng đêu co anh hương bơi mo than (ca sat lơ va môi trương), trong đo 3 hô nguy cơ sat lơ cao nhât. Vê trach nhiêm va thâm quyên, UBND xa Suôi Bang đa co bao cao lên UBND huyên Vân Hô. Tuy nhiên, cac hô đều cho răng đên bu chưa thoa đang nên chưa chiu di dơi. “Hô trơ lam nên, bôc dơ nha cưa cua ngươi dân la bên phia mo than chiu. Theo quy đinh, Nha nươc se hô trơ 40 triêu đông”, ông Huy thông tin. Tai buôi lam viêc, ông Huy cung câp thêm cho phong viên bao cao sô 124 ngay 30/09/2024 cua UBND xa Suôi Bang gưi UBND huyên Vân Hô, Phong TN&MT huyên, Phong NN&PTNT huyên. Nôi dung bao cao trinh bay, ngay 20/09/2024 do anh hương cua hoan lưu bao, môt phân anh hương do dong chay tư chân đôi bai thai mo than va tư chân bơ ke cua mo tao thanh dong chay trôi nươc, bun dân xuông, tao thanh ranh sâu manh, sat lơ hai bên suôi thanh lu ông, lu quet, tran đât vao 2 hô gia đinh ơ khu bên Lôi. 7 hô con lai co nguy cơ sat lơ, lu ông, lu quet rât cao. Đoan đương ra bên Lôi không con lưu thông đươc do măt đương bi lu quet dai khoang 40m, rông 4m. UBND xa đa thưc hiên công tac “4 tai chô” đam bao an toan cho cac hô dân đang sinh sông tai bên Lôi, kip thơi sơ tan khân câp ngươi va tai san vê ơ nha ngươi thân, không co thiêt hai vê ngươi. Tuy nhiên, đê khăc phuc lưu thông đoan đương ra bên Lôi, UBND xa đa kêt hơp vơi hai công ty khoáng sản KTB va khoáng sản Sơn La huy đông may xuc va cac xe chơ đa xuông san gat, lâp đê tu sưa đoan đương đa bi hư hong… nhưng không nhân đươc sư đông tinh cua 9 hô dân. Cac hô kiên quyêt giư nguyên hiên trương đât đa, bun trôi xuông nha, xuông đương. “Cac hô cung gưi đơn yêu câu Công ty khoang san Sơn La dưng đô thai va yêu câu cac câp co thâm quyên đinh chi viêc đô thai cua mo, đê đên khi cac hô đươc giai quyêt theo nôi dung đơn mơi đươc tiên hanh khăc phuc” - trich nôi dung bao cao. Cung theo bao cao, UBND xa Suôi Bang cung vơi cac tô chưc chinh tri xa hôi đa thưc hiên 3 cuôc tuyên truyên, vân đông tưng bươc khăc phuc kho khăn nhưng cac hô kiên quyêt không cho tu sưa con đương ra bên Lôi. “Đât đa thai, xe chở than chạy âm âm ca ngay ca đêm chung tôi không đươc ngu. Đương đi thi hư hong, bui than mu mit”, ba Mui Thi Xich cho hay. Theo ghi nhân cua phong viên nhưng ngay cuôi thang 10, đâu thang 11/2024, hoat đông khai thac, đô thai tai mo than suôi Bang diên ra râm rô. Nhiêu may moc, công nhân lam viêc hêt công suât. Trong khi đo cac hô dân phan anh trong vung nguy cơ sạt lơ đêu năm ơ chân nui, cach mo than khoang vai trăm met, cuôi dong chay cua môt con suôi vê phia long sông Đa. Dòng suôi đa bi sạt lở, nhiêu đoan sạt sâu tơi 2-3m. Doc suôi vân con nhiêu hon đa không lô bi cuôn theo dong chay trong đơt mưa bao sô 3 Yagi vưa qua, năm ngổn ngang. Thơi điêm phong viên ghi nhân, co nhiêu lươt xe “hô vô” chơ than tư mo chay qua đây hương vê bai tâp kêt bên Lôi năm trên bơ sông Đa, sau đo mơi muc than lên thuyên lơn chơ đi. Nhiêu đoan đương đât xe chơ than chay qua đa gây hư hong, gô ghê, lây lôi khiến ngươi dân di chuyên kho khăn. Nguyên nhân do đâu? Theo tim hiêu cua phong viên, mỏ than suối Bàng là mỏ than mỡ đã được Thủ tướng Chính phủ giao cho UBND tỉnh Sơn La quản lý và khai thác ban hành Quyết định số 893/QĐ-TTg ngày 24/7/2001. Thực hiện quy định của Luật khoáng sản, UBND tỉnh Sơn La đã cấp Giấy phép khai thác khoáng sản số 3099/QĐ-UBND ngày 8/12/2010 cho Công ty cổ phần đầu tư khoáng sản KTB (thời hạn đến hết năm 2029, Công ty tiếp tục khai thác theo quy định tại Điều 84 Luật Khoáng sản) và Giấy phép khai thác khoáng sản số 1975/QĐUBND ngày 30/8/2011 cho Công ty cổ phần khoáng sản Sơn La (thời hạn đến ngày 31/7/2021). Trong quá trình khai thác than, vị trí các đường hầm lò theo thiết kế đã không gặp được các vỉa than nên Công ty cổ phần khoáng sản Sơn La tự ý chuyển đổi phương pháp khai thác hầm lò sang khai thác lộ thiên. UBND tỉnh Sơn La đã xử phạt hành chính Công ty cổ phần khoáng sản Sơn La 400 Nhiêu hô dân sinh sông gân mo than suôi Bang thuôc ban Nà Lồi, xa Suôi Bang, huyên Vân Hô (tinh Sơn La) đang nơm nơp lo sơ bi vui lâp nha cưa, nguy hiểm đến tinh mang… Ba Mui Thi Xich (ngươi dân ban Na Lôi) co nha gân mo than nơm nơp lo sơ bi vui lâp nha cưa, tinh mang. Nhiều đoạn đường đất xe chở than chạy qua đã gây hư hỏ ng, gồ ghề , lầ y lộ i. Doc con suôi chay vê bên Lôi vân con nhiêu hon đa không lô năm ngôn ngang. Bãi tập kết than ở bến Lồi, nằm trên bờ sông Đà nguy cơ gây ô nhiễ m lò ng sông.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTYzNTY5OA==