KHOA HỌC VÀ ĐỜI SỐNG SỐ ĐẶC BIỆT 21/6/2024

45 KỶ NIỆM Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam Số 25 (4339) Thứ Năm (20/6/2024) ỐNG KÍNH NGHỀ NGHIỆP ChatGPT (Generative Pre-training Transformer) là một loại trí tuệ nhân tạo (AI) có khả năng hiểu, tạo ra văn bản với ngôn ngữ tự nhiên. Sản phẩm do công ty trí tuệ nhân tạo OpenAI ở San Francisco, Mỹ, xây dựng, phát triển. Ứng dụng ra mắt ngày 30/11/2022, sau đó lập kỷ lục thu hút 57 triệu người dùng chỉ sau một tháng xuất hiện. ChatGPT là hệ thống chatbot nhân tạo được tạo ra trên nền tảng GPT-3 (với 175 tỷ tham số và khả năng xử lý hàng tỷ từ chỉ trong 1 giây), với kho dữ liệu vô cùng khổng lồ lấy từ Internet. Công cụ này có thể mô phỏng các đoạn đối thoại của con người, phát triển trên nền tảng Mô hình ngôn ngữ lớn (Large Language Model - LLM) - mô hình có khả năng đọc, tóm tắt và dịch văn bản, giúp phỏng đoán từ ngữ tiếp theo trong một câu văn, tự nhiên như cách con người giao tiếp. Tóm lại, ChatGPT có thể là công cụ hữu ích trong quá trình viết báo, nhưng nó không thể thay thế hoàn toàn vai trò của nhà báo chuyên nghiệp. Sử dụng nó một cách khôn ngoan, kết hợp sự kiểm chứng và sáng tạo cá nhân sẽ giúp bạn viết ra những bài báo chất lượng, đáng tin cậy. O ChatGPT có thể khiến nhà báo thất nghiệp không? ChatGPT: Việc ChatGPT hay các công cụ trí tuệ nhân tạo khác khiến nhà báo thất nghiệp là một vấn đề phức tạp và còn nhiều tranh cãi. Dưới đây là một số quan điểm và yếu tố cần xem xét: Lợi ích của AI trong ngành báo chí: AI có thể tự động hóa các nhiệm vụ lặp đi lặp lại như viết báo cáo tài chính, tóm tắt tin tức hay cập nhật kết quả thể thao. Điều này giúp nhà báo tập trung công việc phức tạp và sáng tạo hơn. AI có khả năng phân tích lượng dữ liệu lớn và nhanh chóng nhận diện các xu hướng, cung cấp thông tin giá trị cho nhà báo . Hạn chế của AI là chất lượng và độ tin cậy: AI có thể cung cấp thông tin không chính xác hoặc chưa được kiểm chứng đầy đủ. Nhà báo cần tự kiểm tra, xác minh thông tin. Mặc dù AI có thể viết bài, nó thường thiếu sự sáng tạo và cái nhìn sâu sắc mà một nhà báo có thể mang lại. Ngoài ra, AI có thể sao chép nội dung từ nguồn khác mà không trích dẫn đầy đủ, gây ra vấn đề về bản quyền và đạo văn. Tác động đến nghề báo: Thay vì thay thế hoàn toàn, AI có thể làm thay đổi vai trò của nhà báo. Nhà báo có thể trở thành người kiểm soát, điều chỉnh và phân tích thông tin từ AI. Nhà báo cần phải nâng cao kỹ năng sử dụng công nghệ và hiểu biết về AI để tận dụng tốt nhất công cụ này. Tuy nhiên, những công việc đòi hỏi tính sáng tạo cao, phân tích sâu sắc và tiếp xúc con người sẽ khó bị AI thay thế hoàn toàn . Trong ngắn hạn, ChatGPT và các công cụ AI khác có thể hỗ trợ nhà báo làm việc hiệu quả hơn, nhưng không thể thay thế hoàn toàn vai trò của họ. Nhà báo vẫn đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm chứng thông tin, sáng tạo nội dung, phân tích chuyên sâu. Tuy nhiên, sự phát triển của AI đòi hỏi nhà báo phải thích nghi và nâng cao kỹ năng để duy trì vị thế trong ngành công nghiệp truyền thông. O Nhà báo lạm dụng ChatGPT viết báo sẽ dẫn đến hậu quả gì? ChatGPT: Nhà báo lạm dụng ChatGPT để viết báo có thể dẫn đến nhiều hậu quả, bao gồm các vấn đề về độ tin cậy, chất lượng bài viết, đạo đức nghề nghiệp và uy tín cá nhân. Dưới đây là một số hậu quả cụ thể: 1. Giảm độ tin cậy và chính xác của thông tin, nguy cơ thông tin sai lệch: ChatGPT dựa vào dữ liệu có sẵn để tạo ra nội dung, nhưng không phải lúc nào cũng chính xác hoặc được kiểm chứng. Lạm dụng công cụ này có thể dẫn đến việc đăng tải thông tin sai lệch hoặc không đầy đủ, làm giảm độ tin cậy của báo chí, gây hiểu lầm cho độc giả. 2. Chất lượng bài viết bị ảnh hưởng: ChatGPT có thể viết bài một cách nhanh chóng, nhưng thường thiếu sáng tạo và cái nhìn sâu sắc mà chỉ con người mới có thể mang lại. Điều này làm giảm chất lượng và giá trị của bài viết. 3. Vấn đề đạo văn và bản quyền: ChatGPT có thể tạo ra nội dung dựa trên thông tin từ nhiều nguồn khác nhau mà không luôn luôn ghi rõ nguồn gốc. Nếu nhà báo sử dụng nội dung này, không trích dẫn đầy đủ, họ có thể vô tình vi phạm bản quyền và đạo văn, dẫn đến các vấn đề pháp lý, làm giảm uy tín cá nhân. 4. Mất uy tín cá nhân và đạo đức nghề nghiệp: Việc phụ thuộc quá nhiều vào ChatGPT có thể làm giảm uy tín của nhà báo trong mắt độc giả và đồng nghiệp. Độc giả mong đợi từ nhà báo sự phân tích sâu sắc và quan điểm cá nhân, điều mà AI không thể hoàn toàn cung cấp. Đồng thời, lạm dụng công cụ AI có thể bị xem là hành vi thiếu đạo đức nghề nghiệp, đặc biệt nếu nhà báo không minh bạch về sử dụng công cụ này trong quá trình viết bài. 5. Tác động tiêu cực đến ngành báo chí: Nếu các bài báo sử dụng ChatGPT thường xuyên mắc lỗi hoặc thiếu sự sâu sắc, độc giả có thể mất niềm tin vào báo chí, gây ảnh hưởng tiêu cực đến toàn bộ ngành này. Sự lạm dụng AI cũng có thể dẫn đến việc cắt giảm nhân sự, làm tăng tỷ lệ thất nghiệp trong ngành báo chí. Điều đó có thể làm giảm sự đa dạng và chất lượng của các bài báo. Việc sử dụng ChatGPT có thể mang lại nhiều lợi ích nếu được sử dụng một cách khôn ngoan và có kiểm soát. Tuy nhiên, lạm dụng công cụ này có thể dẫn đến nhiều hậu quả tiêu cực, không chỉ ảnh hưởng cá nhân nhà báo, mà còn tác động đến toàn bộ ngành báo chí. Nhà báo cần sử dụng ChatGPT như một công cụ hỗ trợ, kết hợp kỹ năng và sự kiểm chứng thông tin của mình để đảm bảo chất lượng và độ tin cậy của bài viết. Ảnh minh họa: Searchengine Journal

RkJQdWJsaXNoZXIy MTYzNTY5OA==