KHOA HỌC VÀ ĐỜI SỐNG SỐ ĐẶC BIỆT 21/6/2024

21 KỶ NIỆM Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam Số 25 (4339) Thứ Năm (20/6/2024) quan trọng hơn danh tiếng Không có công trình nào còn hơn có công trình ứng dụng thực tế nhưng gây hại con người, môi trường… Đó là tinh thần khoa học thể hiện trong giá trị cốt lõi của doanh nghiệp chúng tôi. O Theo ông, làm thế nào để phá vỡ rào cản giữa kết quả nghiên cứu đến ứng dụng thực tế? Ở góc độ khoa học, sản phẩm được đánh giá cao nhưng không thể đưa vào ứng dụng, người dân không tiếp cận, nghĩa là thất bại. Kết quả nghiên cứu khoa học chỉ có ý nghĩa và giá trị khi được người dân chấp nhận và xã hội sử dụng. Nhà khoa học muốn đưa kết quả nghiên cứu khoa học ứng dụng thực tế, họ phải bỏ cái tôi mà hướng đến tư duy phục vụ xã hội. Nhà khoa học không nhất định phải sáng tạo những thứ cao siêu, mà nghiên cứu, sáng chế bất cứ sản phẩm nào cũng nên lấy điểm tựa là giá trị xã hội. Nhà khoa học luôn muốn kết quả nghiên cứu tạo ra giá trị cho xã hội. Nhưng chúng ta phải chấp nhận một thực tế rằng, nếu không có người bỏ tiền mua và ứng dụng thực tế, kết quả đó không đáp ứng nhu cầu xã hội. Do vậy, kết quả nghiên cứu chỉ có giá trị khi được ứng dụng, tạo ra sản phẩm và giá trị kinh tế. Nếu không bán được sản phẩm, sáng chế thành vô nghĩa, nhà khoa học không có tiền để sống và tiếp tục nghiên cứu, như vậy cũng không giúp được ai. Khát vọng “sạch hoá” giá đỗ O Ông đã ứng dụng kết quả nghiên cứu của mình để tạo ra giá trị kinh tế thế nào? Tôi tốt nghiệp Tiến sĩ Vật liệu và Linh kiện Nano nhưng thiết bị trồng rau giá sạch mới là công trình giúp bản thân thành công. Sinh ra và lớn lên tại vùng quê Trung Hà (Đan Phượng, Hà Nội) - nơi chuyên sản xuất rau giá công nghiệp - mỗi ngày, các cơ sở sản xuất giá xuất khoảng 60 tấn giá đỗ, chỉ tính riêng cho thị trường Hà Nội. Năm 2013, tôi được biết đến là tiến sĩ trẻ nhất làng. Biết tôi nghiên cứu khoa học, nhiều hàng xóm hỏi vì sao giá đỗ nhanh bị hỏng. Ban đầu, tôi nghĩ đơn giản, tìm hiểu giải pháp cho người làng. Sau đó, tôi phát hiện sự thật 100% cơ sở sản xuất giá công nghiệp đều dùng hoá chất. Nếu làm giá sạch theo phương pháp truyền thống, cứ một kg đỗ xanh được khoảng 5 kg giá sạch. Tuy nhiên, nếu sử dụng thuốc kích thích, sản lượng có thể lên đến 8 kg. Mặt khác, giá rất nhanh hỏng, làm 3-4 ngày có thể hỏng, do nhiễm khuẩn từ nước, không khí. Đó là lý do đa số xưởng sản xuất giá đỗ dùng hóa chất kích thích, chống hỏng, chống thối. Năm 2014, tôi nghiên cứu thành công thiết bị ủ rau giá công nghiệp mà tuyệt đối không dùng hoá chất, thời gian ngắn cho ra sản lượng cao hơn cách ủ dùng chất kích thích truyền thống, một kg đỗ có thể cho ra 8,9 kg giá. Tôi háo hức, kỳ vọng sáng chế này chắc chắn thành công vang dội… Thế nhưng, về làng và các cơ sở sản xuất công nghiệp để thuyết phục, không ai mua sản phẩm của tôi. Tôi tiếp tục tìm hiểu thị trường, đi thực tế từng chợ dân sinh, hỏi cả người bán và mua làm thế nào phân biệt được rau sạch và rau bẩn, nguồn gốc nhập rau có đáng tin không? Có chị bán rau trả lời vui thế này: “Chồng mình, chị còn không tin nữa là… Chị chỉ tin mỗi chị!”. Câu chuyện này đã khiến tôi thay đổi hoàn toàn tư duy kinh doanh và đối tượng khách hàng. Tôi quyết định thay đổi mô hình sản phẩm và đối tượng khách hàng, chuyển sang sản xuất thiết bị làm giá sạch cho hộ gia đình thay vì tiếp tục chế tạo thiết bị cho hộ kinh doanh. Từ đó, thiết bị làm giá rau giá sạch GV-102 ra đời. O Đó có phải là quyết định sáng suốt, thưa ông? Thiết bị làm rau giá hộ gia đình đã giúp tôi giải quyết 3 khó khăn về tài chính, thị trường và mục đích sử dụng. Về tài chính, sản xuất thiết bị làm giá không cần nhiều vốn. Thứ hai, người tiêu dùng có thể sẵn sàng chi tiền để mua thiết bị làm rau sạch. Cuối cùng, khách hàng mua máy để phục vụ nhu cầu của họ nên sản phẩm không bị sử dụng sai mục đích. Không ai tự dùng hóa chất để đầu độc gia đình nhà mình. Đến nay, tôi bán hàng triệu thiết bị làm giá đỗ gia đình, doanh thu nhiều tỷ đồng. Đây không phải con số lớn nhưng tôi nghĩ, ít nhất đã có hàng triệu gia đình Việt được ăn giá đỗ sạch. Ứng dụng thực tế này đã góp phần giúp thay đổi ý thức của người dân về phân biệt rau giá sạch nói riêng và thực trạng thực phẩm bẩn nói chung. Điều này còn quan trọng hơn doanh thu tài chính. O Thị trường thiết bị làm giá đỗ công nghiệp cho chủ hộ kinh doanh tiềm năng tạo ra doanh thu gấp nhiều lần, tại sao ông không kiên trì để “thu tiền chẵn” mà lại chuyển hướng “nhặt tiền lẻ”? Mục đích ban đầu của tôi là tạo ra thiết bị làm giá đỗ công nghiệp phục vụ đối tượng khách hàng chủ hộ kinh doanh. Lúc đó, tôi chưa nghĩ đến doanh thu, mong muốn đơn giản lắm, làm sao người dân làng mình sản xuất giá đỗ không dùng hoá chất để mọi người người được ăn giá đỗ sạch. Có thể nhiều người nghĩ rằng, việc mất công sức nghiên cứu tạo ra thiết bị làm giá đỗ công nghiệp nhưng không ai mua là thất bại. Nhưng tôi lại thấy đó là may mắn. Nếu 10 năm trước, tôi cố chấp theo đuổi con đường kinh doanh sản phẩm đó đến cùng, có thể hôm nay vô tình trở thành “tội đồ” của đất nước. Thử nghĩ mà xem, giả sử thiết bị làm giá đỗ công nghiệp của tôi thành công, hàng triệu hộ kinh doanh mua sử dụng… nhưng đâu có kiểm soát được mục đích sử dụng của họ. Liệu họ có sử dụng hoá chất, thuốc kích thích để tăng hơn nữa sản lượng thành phẩm không? Nếu có, tôi vô tình trở thành kẻ tiếp tay cho họ làm điều xấu, khiến vấn nạn thực phẩm bẩn tồi tệ hơn. Điều này đi ngược với sứ mệnh ban đầu của tôi. O Ông đang thực hiện sứ mệnh đó như thế nào? Kế hoạch của tôi là xây dựng nhà máy sản xuất giá đỗ sạch ở khắp các tỉnh, thành, tiến tới thành lập nhà máy ở nước ngoài. Rau giá vốn là sản phẩm đặc thù, khó bảo quản nên việc xây dựng nhà máy, quy trình sản xuất phải liên tục cập nhật ứng dụng khoa học, công nghệ. Trong quá trình giải bài toán đó, tôi và cộng sự của mình cho ra đời sản phẩm Kim chi giá đỗ - sản phẩm lên men tự nhiên giúp bảo toàn lượng vitamin C, enzyme tiêu hoá. Phần vỏ đỗ xanh sạch rất quý vì hàm lượng chất chống oxy hóa rất cao, chúng tôi đã nghiên cứu, sáng tạo thành trà túi lọc từ vỏ đỗ giúp thanh nhiệt, giải độc, hỗ trợ tăng cường insulin tốt cho bệnh nhân tiểu đường. Hiện tại, chúng tôi cung cấp máy bán giá đỗ sạch tự động tại một số khu chung cư trên địa bàn Hà Nội. Từ sau Tết đến nay, chương trình tặng rau giá sạch miễn phí được áp dụng cho cư dân các khu chung cư này. Điều đặc biệt, sau một năm nghiên cứu, chúng tôi vừa ra mắt sản phẩm Doza Kombucha - thức uống lên men từ nước cốt mầm giá đỗ, không dùng trà đen hay trà xanh chứa caffeine, không dùng đường hóa học, có công dụng trung hoà 99% gốc tự do… O Ông có kế hoạch mang các sản phẩm từ giá đỗ ra thế giới không? Cũng có nhiều đối tác đặt vấn đề xuất khẩu các sản phẩm của chúng tôi. Tuy nhiên, các sản phẩm từ giá đỗ nhanh hỏng, bảo quản khó. Chúng tôi đang hình thành kế hoạch trao đổi chuyển giao công nghệ, tiến tới xây dựng nhà máy ở Hàn Quốc, Nga và một số nước trên thế giới. O Có điều gì ông còn trăn trở, nuối tiếc không? Sau 10 năm đạt được thành công, có gần 20 bằng sở hữu trí tuệ, giúp được nhiều người có cuộc sống tốt hơn…, điều tôi trăn trở vẫn chưa thực hiện được. Thực tế, làng tôi và các cơ sở sản xuất giá công nghiệp vẫn dùng thuốc kích thích. Tôi vẫn đang trong hành trình chung tay tạo ra sự thay đổi, vừa góp phần giải quyết vấn nạn thực phẩm bẩn, vừa giải quyết bài toán cơm áo gạo tiền, giúp người nông dân thay đổi cuộc sống. O Theo ông, câu chuyện làm nông nghiệp hữu cơ một cách chuyên nghiệp và bền vững hiện nay còn có những vấn đề nào đang đặt ra? Chúng ta phải nhìn thẳng vào thực tế, người làm nông nghiệp rất vất vả, doanh thu từ sản phẩm thấp. Xuất phát từ nguyên nhân làm manh mún, theo trào lưu cho nên thường được mùa thì mất giá, mất mùa là mất hết. Tôi cho rằng, muốn làm nông nghiệp hữu cơ chuyên nghiệp và bền vững, người làm nông nghiệp phải thay đổi tư duy, từ chọn sản phẩm, đối tượng khách hàng, tạo ra sự khác biệt, có sự phối hợp với nhau để tạo ra liên minh, đón đầu xu hướng sản phẩm. Đồng thời, nên có chính sách kết nối giữa nhà khoa học, nông dân với doanh nhân trong quá trình tư vấn, đón đầu xu thế thị trường, tạo ra giá trị kinh tế cao hơn. O Ông nhận định thế nào về tương lai nông sản Việt trên thị trường thế giới? Nhận thức của người tiêu dùng và tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm đã nâng cao hơn, nếu nông nghiệp và nông sản Việt không thay đổi, sẽ tụt hậu. Thực tế, có nhiều doanh nghiệp Việt xuất khẩu nông sản bị trả về do không đảm bảo chất lượng. Do vậy, hiện tại và cả tương lai đòi hỏi việc thay đổi nhiều hơn nữa, nâng cấp chất lượng sản phẩm để tiến tới đưa nông sản Việt hội nhập xứng tầm thế giới. O Cảm ơn ông về cuộc trò chuyện. Thành công có giá trị hơn khi giúp nhiều người khác thành công Trà túi lọc từ vỏ đỗ. Doza Kombucha - thức uống lên men từ nước cốt mầm giá đỗ, không dùng trà đen hay trà xanh chứa caffeine. NHÀ QUẢN TRỊ - NHÀ KHOA HỌC - NHÀ BÁO

RkJQdWJsaXNoZXIy MTYzNTY5OA==