12 KỶ NIỆM Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam Số 25 (4339) Thứ Năm (20/6/2024) CHỦ TỊCH HĐTV, TỔNG GIÁM ĐỐC NXB GIÁO DỤC NGUYỄN TIẾN THANH: “Một ông làm báo chuyển sang làm giáo dục… hy vọng để lại dấu ấn trong ngành xuất bản” NGỌC ANH - TUYẾT VÂN (thực hi n) Ông Nguyễn Tiến Thanh mong muốn làm tốt công việc ở đơn vị mới - NXB Giáo dục, phát huy được những thành tựu để… khi về hưu, người ta sẽ bảo: À! Có một ông làm báo chuyển sang làm giáo dục và cũng đã để lại được dấu ấn trong ngành xuất bản… Bộ trưởng Bộ GD&ĐT vừa ban hành quyết định bổ nhiệm ông Nguyễn Tiến Thanh làm Chủ tịch Hội đồng thành viên, Tổng giám đốc Công ty TNHH một thành viên NXB Giáo dục Việt Nam, từ ngày 15/5. Trước đó, ông Thanh là Tổng biên tập Tạp chí Đời sống và Pháp luật thuộc Hội Luật gia Việt Nam. Nhiệm vụ cốt lõi mang tính sinh tử phát triển NXB Giáo dục O Đang đạt nhiều thành công trong lĩnh vực báo chí, vì sao ông đột ngột “quay xe”? Tôi chưa từng có kế hoạch ngày nào đó rời xa báo chí. Tất cả đều là cơ duyên. Báo chí và xuất bản là hai lĩnh vực gần gũi. Cha tôi vốn làm nghề xuất bản nên từ bé tôi đã yêu thích làm sách. Gốc của tôi là giáo dục nên về NXB Giáo dục rất phù hợp. Tôi cũng muốn có trải nghiệm mới trong công việc. Tôi bắt đầu chặng đường làm báo từ số 0. Lần này, có duyên với vị trí đứng đầu ngành xuất bản. Ở một vị thế khác, tôi muốn xem mình có đóng góp được gì không. O Khó khăn trong cương vị mới của ông là gì? Công việc mới tưởng giống báo chí nhưng thực ra rất khác. Sách giáo dục và giáo khoa khác hẳn hình dung của tôi rất nhiều. Mỗi năm, chỉ riêng việc tập huấn cho giáo viên đã rất phức tạp, tốn kém. Quy mô NXB Giáo dục ở tầm cỡ khác. Công ty mẹ - NXB Giáo dục - có 38 công ty cổ phần là công ty con, thực hiện nhiều nhiệm vụ. Tổng doanh thu NXB Giáo dục hàng năm chiếm 70-80% doanh thu ngành xuất bản. Đây vừa là doanh nghiệp Nhà nước, phải bảo toàn vốn, có lợi nhuận, vừa phải bình ổn giá sách, an sinh xã hội… nên rất khó khăn phức tạp. NXB lại chịu sự điều chỉnh của 2 luật: Luật Doanh nghiệp và Luật Xuất bản, có nhiều điểm không giống nhau nên khó hơn rất nhiều. Mới đây, Thủ tướng Chính phủ khen ngợi Bộ GD&ĐT, trong đó có NXB Giáo dục với thành tích góp phần bình ổn chỉ số giá tiêu dùng (CPI). Giá sách giáo khoa (SGK) giảm 15% góp phần giảm chi phí tiêu dùng cho các gia đình, bình ổn chỉ số giá tiêu dùng. Qua đó có thể thấy, chỉ là quyển sách nhỏ nhưng ảnh hưởng trực tiếp chi tiêu của từng gia đình. Một doanh nghiệp có chức năng an sinh xã hội chịu nhiều áp lực khác nhau. Nhiều việc xã hội không hiểu bởi thiếu truyền thông. Ví dụ, chỉ riêng năm ngoái, số tiền NXB Giáo dục cấp phát sách miễn phí hỗ trợ cho đồng bào vùng sâu, vùng xa hơn 100 tỷ đồng. Ngoài ra, áp lực phải giảm giá SGK cũng rất lớn. O Sắp tới, ông làm thế nào để hài hòa, cân bằng các tiêu chí đó, giải quyết những thách thức? May mắn cho tôi, NXB Giáo dục là đơn vị hoạt động quy củ, nguồn nhân lực tốt, không NXB nào sánh được. Ban lãnh đạo đều là những người ít nhất có học vị tiến sĩ. Nhân sự 2 - 3 thế hệ gắn bó, coi NXB Giáo dục không chỉ là cơ quan mà như ngôi nhà thứ hai. Vị thế NXB Giáo dục đang dẫn đầu. Do vậy, việc chính của tôi là giữ gìn được thương hiệu của đơn vị và phải làm được những việc mà trước đây còn đang “lấn cấn”. Ví dụ, tăng cường truyền thông và thương hiệu; giải quyết bài toán doanh nghiệp và xuất bản; hài hòa giữa hiệu quả kinh tế và sản phẩm mang lại tri thức, thương hiệu cho NXB… Hiện, công việc mảng sách giáo khoa quá nhiều nên những lĩnh vực khác của sách giáo dục và thiết bị trường học chưa phát triển như kỳ vọng. Điều nữa tôi nghĩ cần làm là đổi mới doanh nghiệp, đổi mới sản phẩm, giống như báo chí cũng phải đổi mới. Tình huống của NXB bây giờ giống của báo chí 10 năm trước. Đến ngày nào đó, chúng ta có còn SGK giấy không? Một số nước trên thế giới đã làm SGK điện tử, chúng ta đón đầu thế nào? Nếu không thay đổi nhanh, ngành xuất bản sẽ trở nên cồng kềnh, lạc hậu. Nhưng, mong muốn của tôi có làm được hay không còn tùy thuộc nhiều yếu tố, sự nỗ lực của mình và sự đồng cam cộng khổ của mọi người. Trước tiên, phải phát triển NXB cân bằng hơn. Phải là NXB Giáo dục chứ không phải NXB sách giáo khoa. Tiếp theo, phải đón đầu cơ hội, tạo ra sản phẩm mới phù hợp xu thế phát triển của thời đại. Tất nhiên, mình nghĩ vậy nhưng làm được hay không còn phụ thuộc nhiều yếu tố. O Có lẽ công cuộc cách mạng đó không thể không nói đến công nghệ số, AI. Ông có kế hoạch gì về ứng dụng công nghệ số? Đó không phải kế hoạch mà tôi xác định là nhiệm vụ cốt lõi mang tính sinh tử, hệ trọng với NXB trong tương lai. Không làm được điều này, nền xuất bản sẽ lạc hậu rất nhanh. Năm đến 10 năm nữa, sản phẩm đọc sẽ khác hẳn. Số hóa xuất bản không còn là vấn đề nữa mà là nhiệm vụ tất yếu phải tập trung toàn lực để làm. AI sẽ hỗ trợ nhiều trong việc sản xuất SGK, chương trình giảng dạy, tương trợ học sinh, giáo viên truyền đạt kiến thức. Điều này quan trọng lắm! O Ông có nghĩ AI sẽ làm thay đổi văn hóa đọc? Trong 20 năm nữa vẫn chưa thay thế được SGK giấy nhưng SGK điện tử và các sản phẩm công nghệ số hoặc AI sẽ hỗ trợ nhiều trong tương tác, cung cấp, chia sẻ kiến thức. SGK là sản phẩm nghiêm cẩn, không được phép sai nên sự truyền đạt của giáo viên tới học sinh vẫn cần một học liệu chuẩn. Đang có sự chuyển đổi trong văn hóa đọc, thay vì đọc sách giấy, nhiều người đọc sách điện tử, nghe radio, xem video... Thực ra, nếu nói văn hóa đọc thì đọc sách giấy hay trên thiết bị điện tử đều là đọc. Tôi cho rằng, văn hóa đọc sách giấy vẫn chiếm ưu thế hơn so với sách trên các thiết bị điện tử. Sách giấy có thể tặng nhau được. Đối với người già, trẻ em, sách giấy, truyện tranh phù hợp và hấp dẫn hơn. Đối tượng của NXB Giáo dục là học sinh nên sách giấy phù hợp và ưu thế hơn. O Có người đồ rằng, ông vẫn đau đáu xuất bản sách sau nhiều năm chinh chiến, sương gió trên mặt trận báo chí nên lựa chọn rẽ sang làm sách. Phải chăng chặng đường sắp tới, ông dành nhiều thời gian hơn để viết? Thú thật, sang đây công việc nhiều, từ 7h sáng đến tối không lúc nào dứt. Chỉ riêng phần nội dung, một ngày phải ký cả xe bản thảo sách. Trong một năm, khoảng 20.000 chữ ký bản thảo. Việc quá nhiều, từ nội dung đến kinh doanh, nên tôi e rằng không có thời gian cho thơ văn. Nhưng sáng tạo văn thơ không nói trước được. Có thể rất bận, cảm hứng đến thì cũng nhanh thôi. Tháng sau, tôi dự định ra tập thơ. Đó Ông Nguyễn Tiến Thanh - Chủ tịch HĐTV, T ng giám đốc NXB Giáo dục. Ảnh: Xuân Phú Phải phát triển NXB cân bằng hơn. Phải là NXB Giáo dục chứ không phải một NXB sách giáo khoa. Sản phẩm báo chí phải được độc giả đón nhận mới thực sự là kinh tế báo chí. Ông Nguyễn Tiến Thanh sinh năm 1968, hiện là Chủ tịch Hội đồng thành viên, Tổng Giám đốc Nhà xuất bản Giáo dục Việt Nam. Ông Thanh có hơn 30 năm gắn bó với báo chí, trong đó có hơn 20 năm làm quản lý, trải qua các vị trí phóng viên Báo Thanh Niên, Phó ban Biên tập Báo Thanh Niên, Phó Tổng biên tập báo Gia đình và Xã hội, Phó Tổng biên tập và sau đó là Tổng Biên tập Báo Đời sống và Pháp luật, Tổng Biên tập Tạp chí Đời sống và Pháp luật. Ông được Bộ trưởng Bộ GD&ĐT quyết định bổ nhiệm làm Chủ tịch Hội đồng thành viên, đồng thời là Tổng giám đốc Công ty TNHH một thành viên NXB Giáo dục Việt Nam kể từ ngày 15/5. Thời hạn giữ chức vụ là 5 năm. NHÀ QUẢN TRỊ - NHÀ KHOA HỌC - NHÀ BÁO
RkJQdWJsaXNoZXIy MTYzNTY5OA==