KHOA HỌC VÀ ĐỜI SỐNG SỐ ĐẶC BIỆT 21/6/2024

10 KỶ NIỆM Ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam Số 25 (4339) Thứ Năm (20/6/2024) báo chí. Lúc đó, không nhiều người thống nhất quan điểm này. Các cơ quan báo chí giai đoạn ấy quá tự tin vào bản thân mà quên đi việc chuẩn bị cho thời kỳ mà công nghệ phát triển mạnh mẽ”, ông Lê Quốc Minh nói. Giai đoạn trước đây, người dân phải tìm đến báo chí, mua báo, bật đài, mở tivi theo dõi thông tin thụ động. Còn hiện nay, tin tức tìm đến người đọc. Ông Lê Quốc Minh đặt vấn đề về sử dụng công nghệ thế nào, chi tiền thế nào để tin tức đến đúng độc giả quan tâm. “Chúng ta đã chuyển từ cơ chế người dùng tìm đến tin sang cơ chế tin tức tự tìm đến người dùng. Nếu không có công nghệ, không thể làm điều này được. Chúng ta chi rất nhiều tiền để phân phối thông tin nhưng làm thế nào để thông tin đến người dùng là chuyện khác”, ông Minh nói. Báo chí luôn cần nội dung hay nhưng để đưa nội dung đến đúng độc giả đích thì phải có công nghệ. “Làm thế nào để nội dung hay, công nghệ tốt, tạo bản sắc riêng cho mỗi tờ báo là điều cơ quan báo chí nào cũng rất cần”, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam chia sẻ. Trước câu hỏi “Báo chí không muốn bị giới hạn phạm vi hoạt động, không muốn ‘trói chân’ thì nên hành xử như thế nào?”, nhà báo Lê Quốc Minh nêu quan điểm, các cơ quan báo chí phải tuân thủ tôn chỉ, mục đích được quy định tại giấy phép hoạt động. “Khi chứng minh được sự ra đời của tờ báo có ích cho xã hội, chúng ta được làm bất cứ vấn đề gì có ích cho xã hội. Nhưng phải sòng phẳng với nhau rằng, việc đó thực tế muốn làm cho xã hội tốt lên, hay chỉ muốn làm lợi cho tờ báo và cá nhân mình? Nếu đấu tranh cho xã hội, không ai cấm, nhưng nếu chỉ đấu tranh để tạo nguồn thu cho báo, hay tệ hơn là tạo nguồn thu cho cá nhân, là câu chuyện khác”, ông Lê Quốc Minh nói. NHÀ QUẢN TRỊ - NHÀ KHOA HỌC - NHÀ BÁO NGUYỄN ĐỨC GHI Báo chí không chạy đua tốc độ với mạng xã hội, mà phải làm hay hơn, tốt hơn, chuyên nghiệp hơn. CHỦ TỊCH HỘI NHÀ BÁO VIỆT NAM LÊ QUỐC MINH: Không nên chạy theo mạng xã hội… Chiều 14/6, Câu lạc bộ Cafe Số tổ chức sinh hoạt chuyên đề “Báo chí trong kỷ nguyên số: Thời cơ và thách thức”. Nhà báo Lê Quốc Minh nhận được nhiều câu hỏi của các nhà báo về việc phát triển báo chí trong bối cảnh hiện nay. Báo chí xác định tâm thế với mạng xã hội Trả lời câu hỏi “Nếu không cạnh tranh được với mạng xã hội, báo chí xác định tâm thế như thế nào?”, ông Lê Quốc Minh nói, báo chí chính thống đang chuyển mình khá chậm. Trong thời gian dài, báo chí tự tin, chủ quan rằng, thông tin chính thống của mình “không ai sánh được”. “Báo chí chính thống từng được định vị là người gác cổng, cho công chúng món gì phải ăn món đó, thông tin gì đưa lên báo in thì công chúng biết. Tuy nhiên, thời thế đã thay đổi khi công chúng trong thời đại Internet, người dân tha hồ ngụp lặn trong biển thông tin. Đã có tình trạng, người dân cảm thấy không cần thiết phải đọc báo chí để có thông tin”, Tổng Biên tập báo Nhân dân chia sẻ. Theo ông Lê Quốc Minh, xu thế chiếm lĩnh của mạng xã hội là có thật. Việc đòi hỏi báo chí chính thống phải cạnh tranh, chạy theo, đi trước mạng xã hội là không thực tế. Báo chí không thể và không nên chạy theo mạng xã hội. Dẫn số liệu Việt Nam hiện có gần 1.000 cơ quan báo chí, tạp chí, ông Minh thông tin, nhiều cơ quan báo chí có quy mô nhỏ với 40 - 50 người, cơ quan truyền hình một vài trăm cán bộ. Hiện nay, tổng số người làm báo, tạp chí 40.000 - 45.000 người, trong đó 25.000 người có thẻ nhà báo. Việt Nam có 100 triệu dân, chưa kể người Việt ở nước ngoài. Thực tế, mỗi người cầm trên tay chiếc smartphone là đã sẵn sàng trở thành “một cơ quan báo chí”. Vì thế, ông Lê Quốc Minh cho rằng, báo chí không thể cạnh tranh về tốc độ thông tin với mạng xã hội. Nhưng nếu đặt tiêu chí thông tin cân bằng, đa nguồn, khách quan, các tổ chức khác không bao giờ cạnh tranh được với báo chí. “Lấy sở trường của mạng xã hội để cạnh tranh với sở đoản của báo chí thì không thể cạnh tranh được. Làm hay hơn họ, tốt hơn họ, chuyên nghiệp hơn họ là điều chúng ta cần hướng tới”, ông Lê Quốc Minh nêu quan điểm. Nhà báo Trần Nhung - nguyên Tổng Biên tập báo Cựu Chiến binh - cho rằng, báo chí chính thống cần đồng hành với mạng xã hội để thực hiện nhiệm vụ thông tin cho độc giả, không nên đề cập việc cạnh tranh. Từ khi là Tổng Biên tập Báo Nhân dân, nhà báo Lê Quốc Minh đã tạo ra nhiều sự thay đổi, phát triển báo. Báo Nhân dân đã vượt trội hơn về mặt thông tin, nhưng vì sao chưa thực sự hấp dẫn bạn đọc? Cũng tại buổi sinh hoạt chuyên đề chiều 14/6, nhà báo Lê Nghiêm, nguyên Cục trưởng Cục Thông tin Đối ngoại (Bộ Thông tin và Truyền thông), Phó Chủ tịch Hội Truyền thông số Việt Nam, đề cập chủ đề “Quyền tự do báo chí”. Theo ông Nghiêm, ở Việt Nam, quyền tự do báo chí được định nghĩa là quyền tiếp cận thông tin. Đây là yếu tố quyết định trong việc bảo đảm quyền tự do báo chí. Báo chí có quyền và khả năng tự do tiếp cận thông tin, tìm kiếm và truyền tải thông tin quan trọng, đa dạng, thúc đẩy sự công khai, minh bạch và trách nhiệm. Gắn liền quyền tự do thông tin truyền thông, quyền cơ bản của mỗi công dân và báo chí là tự do biểu đạt, tìm kiếm và truyền tải thông tin. “Một nền báo chí mạnh mẽ và tự do giúp xây dựng xã hội thông tin, nơi mọi người có thể bàn bạc, đánh giá về những vấn đề quan trọng của đất nước”, nhà báo Lê Nghiêm nói. Ông cũng lưu ý, quyền tiếp cận thông tin ở Việt Nam phụ thuộc môi trường pháp luật, môi trường xã hội, sự cân nhắc giữa quyền tự do báo chí và các yếu tố an ninh quốc gia, trật tự an toàn thế giới. Về quyền cung cấp thông tin, Phó Chủ tịch Hội Truyền thông số Việt Nam cho hay, đây là yếu tố giúp thức tỉnh, nâng cao dân trí và ý thức công dân, góp phần xây dựng xã hội. Trong đó, người dân có thể tham gia tích cực vào quá trình ra quyết định chính sách của chính quyền. Cùng đó, quyền tiếp cận thông tin góp phần chuyển đổi thông tin thành kiến thức và nhận thức về các vấn đề kinh tế, xã hội và môi trường; tạo điều kiện cho sự hòa giải và thỏa thuận xã hội. Việc thông tin kịp thời, đầy đủ, chính xác giúp giảm thiểu xung đột xã hội, tăng cường sự hiểu biết và đồng thuận xã hội. Nhà báo Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Vi t Nam, T ng Biên tập Báo Nhân dân, tại bu i sinh hoạt chuyên đề của CLB Cafe Số. Lấy sở trường của mạng xã hội để cạnh tranh với sở đoản của báo chí thì không thể cạnh tranh được. Làm hay hơn họ, tốt hơn họ, chuyên nghiệp hơn họ là điều chúng ta cần hướng tới. ÔNG LÊ QUỐC MINH Tổng Biên tập Báo Nhân dân trả lời, mạng xã hội và báo chí là hai lĩnh vực tách rời. Báo chí không so sánh mình với mạng xã hội mà khuyến nghị các cơ quan báo chí phải có chiến lược truyền thông xã hội phù hợp. Khi ông Minh về Báo Nhân dân, fanpage của báo chỉ có 24.000 lượt thích, hiện nay nâng lên 300.000 lượt. Truyền hình Nhân dân trên nền tảng YouTube có khoảng 3,6 triệu lượt theo dõi. Những sản phẩm báo đưa lên TikTok có hàng triệu lượt người xem. Điều này cho thấy, báo chí cần chiếm lĩnh các nền tảng mạng xã hội để có chủ trương truyền thông phù hợp. Không chỉ Báo Nhân dân, Đài Truyền hình Việt Nam (VTV) đang có chiến lược chiếm lĩnh mạng xã hội rất tốt với những chương trình livestream, truyền hình thu hút đông đảo khán giả. Về câu hỏi vì sao Báo Nhân dân chưa thu hút độc giả, ông Minh cho biết, trước tiên, báo đang thực hiện đầy đủ nhiệm vụ chính trị của mình. Bên cạnh đó, báo ngày càng đổi mới, sản xuất nhiều sản phẩm khác biệt, như truyền thông các bài viết về tư tưởng Hồ Chí Minh, bài viết của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng… Nếu chỉ đơn thuần đăng tải một bài viết về những chủ đề này, có lẽ đọc xong, độc giả sẽ cất đi, trở thành tài liệu nghiên cứu khô khan. Báo Nhân dân đã xây dựng những website riêng, qua đó tạo được dấu ấn mạnh mẽ. Cuối năm 2023, báo Nhân dân ra trang về sản phẩm OCOP, thu hút sự quan tâm của độc giả. Gần nhất, sản phẩm báo in Bức tranh panorama hơn 3.000 m2 tái hiện 4.500 nhân vật giữa chiến trận bi tráng 56 ngày cuối cùng của trận Điện Biên Phủ, đã tạo ra cơn sốt truyền thông, thu hút đông đảo gen Z quan tâm về sự kiện lịch sử lớn của đất nước. Nội dung hay, công nghệ tốt tạo bản sắc báo chí “20 năm trước, chúng tôi nhấn mạnh vai trò của công nghệ trong báo chí, rằng công nghệ là phần không thể tách rời của Nguyên T ng Biên tập báo Cựu Chiến binh Trần Nhung đặt câu hỏi cho nhà báo Lê Quốc Minh.

RkJQdWJsaXNoZXIy MTYzNTY5OA==