Khoa học và Đời sống số 30-2023

Số 30 (4292) Thứ Năm (27/7/2023) Ngôi Đền duy nhất thờ phụng một công chúa người nước ngoài nằm ở tỉnh/ thành phố nào?? A: Huế B: H N i C: Ninh Bình Đáp án đúng Quizz test s 29: A – Năm 2010 V i nh ng giá trị lịch s , văn h a v khoa học đặc bi t c a di tích, Khu trung tâm Ho ng th nh Thăng Long - H N i đã được xếp h ng Di tích qu c gia đặc bi t năm 2009, được UNESCO ghi danh v o Danh mục Di s n văn h a thế gi i, đúng dịp tổ ch c Đ i lễ kỷ ni m 1.000 năm Thăng Long - H N i (1010-2010). Di s n Ho ng th nh đáp ng được ba tiêu chí, gồm: chi u d i lịch s văn h a su t 13 thế kỷ; tính liên tục c a di s n v i tư cách l m t trung tâm quy n lực; các tầng di tích, di vật đa d ng, phong phú, sinh đ ng. Ho ng Th nh Thăng Long nay thu c địa b n c a phường Đi n Biên v phường Quán Thánh, quận Ba Đình, H N i. Khu di tích Ho ng Th nh Thăng Long c tổng di n tích l 18.395ha bao gồm các khu kh o cổ 18 Ho ng Di u v các di tích khác còn s t l i trong khu di tích Th nh cổ H N i như Đoan Môn, c t cờ H N i, đi n Kính Thiên, nh D67, Bắc Môn, Hậu Lâu, tường th nh v 8 cổng h nh cung dư i thời Nguyễn. Khu di tích được bao bọc b i các tuyến đường: phía Bắc l đường Phan Đình Ph ng, phía Nam l đường Bắc Sơn v tòa nh Qu c H i, phía Tây Nam l đường Đi n Biên Ph , phía Tây l đường Ho ng Di u, đường Đ c Lập, nh Qu c H i v cu i c ng phía Đông l đường Nguyễn Tri Phương. Đây là đia điêm tham quan chăc chăn bạ n se không thê bo qua khi du lich Hà Nộ i.n Ph H ng Cá c chi u d i kho ng 120 mét, kéo d i từ H ng Đường đến Thu c Bắc khu vực trung tâm ph cổ H N i. Đây nguyên l đ t thôn Đồng Thuận, tổng Hậu Túc (sau đổi l tổng Đồng Xuân), huy n Thọ Xương c . Ngu n gốc tên gọi phố Hàng Cá Tên gọi ph H ng Cá bắt nguồn từ vi c xưa kia, ph nằm gần sông Tô Lịch, l nơi tập trung bán cá nên được gọi l tr i Tiên Ngư (cá tươi). Kho ng năm 1889, sông Tô Lịch ph cổ bị l p. Ngh bán cá trên ph c ng dần t n lụi. Nh ng người bán cá chuyển sang nơi khác h nh ngh hoặc tìm kiếm vi c l m khác. V o thời thu c địa, người Pháp gọi ph l “rue de la Poissonnerie” (ph c các c a h ng bán cá – H ng Cá). Năm 1945 l y l i tên tiếng Vi t l H ng Cá. Thời kỳ 1920-1935, H ng Cá c ng như m t s ph nhỏ khác trong khu vực C a Đông không c vị trí buôn bán ph chính nên không c m y nh m c a h ng buôn bán hoặc s n xu t. Khi đ , H ng Cá chỉ c m t nh s n xu t hương nén. Nh ca trong ph n y phần l n l nh c a các gia đình công ch c d ng để hoặc cho thuê. Người thuê c ng l gi i viên ch c đi l m các s công tư, vợ nh hay c s p h ng nhỏ trong chợ Đồng Xuân. Nhng năm 1938-1942, nhiu người buôn bán phát đ t, ph t m nh nhờ buôn bán tơ, sợi, đồng sắt... Vì vậy, giá nh đ t trong ph tăng vọt v thu c v tay nh ng thương gia hoặc quan l i nhi u ti n. Họ mua nh c , bỏ ti n ra xây l i theo kiểu hi n đ i để . Ng y nay "H ng Cá" chỉ còn l m t cái tên. C tìm mỏi mắt c ng không thể tìm th y m t con cá n o n a. Trên ph c nhiu c a hng, nhưng không c mặt h ng n o đặc trưng để người H N i nh đến khi nghe đến cái tên H ng Cá. Ông ho ng gi u c v quy n lực nh t Ai Cập cổ đ i được cho chính l pharaoh Ramses II. Nhi u chuyên gia đánh giá Ramses II s h u kh i t i s n khổng lồ, l n hơn b t c vị Vua n o trong lịch s Ai Cập. D c nhi u vợ v đông con như vậy nhưng Ramses II v các th nh viên trong ho ng t c vẫn c cu c s ng vương gi , xa hoa trong su t 66 năm trị vì. Phần l n c a c i c a vị vua n y đến từ nhi u cu c chinh ph t, m r ng lãnh thổ th nh công. Nắm trong tay nguồn lực t i chính dồi d o, pharaoh Ramses II chi b n ti n cho nh ng dự án xây dựng khổng lồ. Trong s ny c vic Ramses II cho người xây dựng hai ngôi m "kh ng" cho b n thân. Thêm n a, Ramses II cho xây dựng rt nhiu đn đi, cung đi n... xa hoa l ng lẫy. Nhi u công trình kiến trúc được Ramses II cho người xây dựng trên khắp lãnh thổ Ai Cập còn tồn t i t i ng y nay như đ n thờ Abu Simbel v Ramesseum. Ramses II còn cho khắc tên mình lên các công trình nổi tiếng được xây dựng trong thời gian ông trị vì. Theo đ , hầu như không c thnh ph cổ xưa no không c du n ca vua Ramses II. Không chỉ Ai Cập, Ramses II còn thể hi n sự gi u sang c a mình t i các v ng đ t chiếm đ ng t i Nubia v Syria. TÂM ANH (theo Grunge) Con phố này từng là nơi tập trung bán cá nên được gọi là tr i Tiên Ngư (cá tươi), suốt một thời gian dài, cung cấp hàng cho cả 36 phố phường Hà Nội. TRI THỨC NHÂN LOẠI 15 THÂM CUNG BÍ SỬ PHỐ CỔ NỔI TIẾNG HÀ NỘI Vị vua giàu có và quyền lực nhất Ai Cập cổ đại QUỐC LÊ Theo các chuyên gia, Ramses II là ông hoàng giàu có và quyền lực nhất Ai Cập cổ đ i. Pharaoh quyền lực này chi rất nhiều tiền cho các dự án xây dựng những công trình lớn ở khắp Ai Cập. Theo đó, hầu như không có thành phố nào không có dấu ấn của ông. Con phố đáng ghé thăm C ng như nhi u con ph khác ph cổ H N i, H ng Cá c a thế kỷ 21 vừa mang sự nh n nhịp, h i h c a đời sng hin đi vừa mang nét thâm trầm cổ kính được lưu gi từ h ng trăm năm trư c. S 27 Hng Cá còn c ngôi đình thôn Đồng Thuận c, cng gọi l đình Hng Cá. Thực cht đây chỉ l phần hậu cung, vì mt phần đình đã bị h gi i khi người Pháp m r ng ph . Đình Đồng Thuận thờ L Tiến, m t trong nhng anh hng chng ngoi xâm đầu tiên c a nư c ta. Ở ngã tư H ng Cá – Ch Cá c đ n Đồng Thuận (s 11 Ch Cá), c ng l nơi thờ nhân vật lịch s L Tiến. Theo s c , L Tiến l m t vị tư ng thời H ng Vương th 6. Ông cầm quân đi đánh giặc n, bị trọng thương đã gắng gượng v t i quê nh m i ngã xu ng. V i nh ng người mê ẩm thực vỉa hè, H ng Cá l con ph đáng để ghé thăm vì dọc ph c khá nhi u h ng quán v i nh ng m n ăn h p dẫn...n Trại “Tiên Ngư” trong 36 phố phường Hà Nội

RkJQdWJsaXNoZXIy MTYzNTY5OA==