Số 21 (4283) Thứ Năm (25/5/2023) 9 SỨC KHỎE MỚI Tư thế xoắn chân và cột sống Bước 1: Ngồi thẳng lưng trên mặt sàn hoặc thảm tập, bắt chéo 2 chân. Bước 2: Nâng chân trái lên, nhẹ nhàng u n cong sao cho mắt cá chân trái ch m vào mặt ngoài đùi phải. Bước 3: Đặt bàn tay phải lên bàn chân trái. Bước 4: Đặt bàn tay trái lên mặt mặt sàn phía sau lưng, mặt quay về phía sau. Bước 5: Gi nguyên tư thế trong khoảng 30 giây rồi thực hi n theo chiều ngược l i. Tư thế ng i vặn m nh Bước 1: Ngồi thẳng lưng và bắt chéo chân trên mặt sàn hoặc thảm tập. Bước 2: Đặt bàn tay phải lên đầu g i bên trái, bàn tay trái đặt lên mặt sàn phía sau, đầu quay về phía bên phải. Bước 3: Gi nguyên tư thế trong khoảng 30 giây rồi thực hi n tương tự với phía đ i di n. Tư thế gập người Bước 1: Nằm thẳng người với phần g i phải hơi u n cong và bàn chân trái gác lên đầu g i phải. Bước 2: Gập cong cánh tay phải sao cho lòng bàn tay phải ch m vào tai. Bước 3: Nâng người hướng về phía trước và hơi chếch về phía bên phải, lực dồn vào vùng bụng. Bước 4: Gi nguyên vị trí trong khoảng 2 giây. Bước 5: Trở về tư thế ban đầu, thư giãn vùng bụng kết hợp với vi c hít thở sâu. Động tác massage cho gan bằng áp lực của bàn tay Bước 1: Nằm nghiêng người về phía bên phải trên mặt sàn hoặc thảm tập. Bước 2: Gập cong đầu g i và thư giãn phần cơ bụng. Bước 3: Đặt bàn tay lên vị trí của gan, nhẹ nhàng massage trong khoảng 10 giây. Bước 4: Trở về tư thế ban đầu và thư giãn khoảng 10 giây trước khi thực hi n l i động tác. T.HƯƠNG (T/h) hiều người bệnh t ý sử d ng các loại thuốc, th c phẩm ch c năng để thải độc gan dẫn đến việc bệnh tiến triển nặng. Thay đổi lối sống có thể giúp gan khỏe mạnh m không cần các liệu pháp giải độc gan bằng thuốc. Nhiều người hỏng gan v thải độc Khoa điều trị Gan mật tụy, B nh vi n Trung ương Quân đội 108 đã tiếp nhận nhiều người b nh tự sử dụng các lo i thu c, thực phẩm chức năng để điều trị các b nh l gan mật… nhưng b nh không nh ng không đỡ mà còn tiến triển nặng nặng hơn. Cuộc s ng hi n đ i kéo theo nhiều yếu t ảnh hưởng tới sức kho . Một s b nh l gan ngày càng tăng như: Viêm gan virus, b nh gan nhi m mỡ do rượu, b nh gan nhi m mỡ không do rượu… Li u pháp giải độc gan xuất hi n gần đây được giới thi u có tác dụng thanh thải các chất độc trong gan, gồm: U ng các thực phẩm chức năng; Ăn chế độ ăn kiêng; Sử dụng các lo i sinh t ; Làm s ch đ i tràng bằng thu c tẩy… Tuy nhiên trên quan điểm y học, một lá gan kh e m nh sẽ thanh thải các chất độc một cách tự nhiên. Các nghiên cứu cho thấy rằng các phương pháp giải độc gan không có tác dụng cải thi n chức năng gan, c ng như có thể dẫn tới nhiều tác dụng có h i cho cơ thể. Vi c ăn chế độ ăn kiêng, u ng quá nhiều sinh t có thể làm mất cân bằng dinh dưỡng cho cơ thể, sử dụng trong thời gian dài dẫn tới thiếu hụt các yếu t vi lượng, đặc bi t trên phụ n có thai, tr em. Ngoài ra vic sử dụng các loi thu c tẩy, thu c thụt không đúng cách có thể dẫn tới r i lo n đi n giải, đây là tình tr ng hết sức nguy hiểm. Các sản phẩm chức năng giúp thải độc gan hi n nay chủ yếu có thành phần Silymarin, là một dẫn chất được chiết tách từ cây kế s a (cúc gai), có ho t tính ch ng oxy hoá, bảo v màng tế bào. Tuy nhiên Silymarin có một s tác dụng Tăng cường chức năng gan không cần thải độc QUÉT QRCODE ĐỌC CHI TIẾT phụ như buồn nôn, nhức đầu, chán ăn, khó tiêu, tiêu chảy, ngoài ra có thể gây tụt đường huyết, đặc bi t ở nh ng b nh nhân xơ gan, đái tháo đường. Silymarin không nên sử dụng cho phụ n có thai, cho con bú. Silymarin c ng như gây tương tác với một s thu c, vì vậy nên có sự tư vấn của thầy thu c trước khi sử dụng. Thay đổi lối sống giúp tăng cường chức năng gan Hạn chế sử dụng rượu bia: Gan chỉ có thể xử l một lượng bia, rượu nhất định cùng một lúc, gan phải làm vi c nhiều hơn khi b n u ng nhiều bia rượu. Theo thời gian, điều này có thể dẫn đến viêm, xơ hoặc ung thư gan. Do đó, h n chế sử dụng bia, rượu là cách t t nhất để bảo v lá gan. Xây dựng một chế độ ăn uống cân bằng hàng ngày: Ăn nhiều trái cây cùng chất xơ từ rau, quả h ch, h t và ng c c nguyên h t. Đảm bảo bổ sung protein cho các enzym giúp cơ thể giải độc một cách tự nhiên. Tránh các đồ ăn nhanh: Đồ ăn nhanh thường chứa nhiều dầu mỡ, hàm lượng carbohydrate cao, d dẫn tới thừa cân, béo phì và các b nh l chuyển hoá như đái tháo đường. Giữ cân n ng hợp lý: Giảm cân, duy trì chỉ s kh i cơ thể (BMI) từ 18,5 -22,9 Kg/m2, duy trì vòng bụng dưới 90cm ở nam và dưới 80cm ở n . Tập thể dục hàng ngày: Tập thể dục thường xuyên, ít nhất 30 phút mỗi ngày, 5 ngày mỗi tuần. Trường hợp có b nh l tim m ch, hô hấp, cần tập luy n theo chế độ chuyên khoa hướng dẫn để đảm bảo an toàn. Tránh tập luy n quá sức làm nặng thêm tình tr ng b nh. Giảm các nguy cơ có thể dẫn đến bệnh lý viêm gan virus: Tiêm vắc xin phòng b nh viêm gan, không quan h tình dục không có “bảo v ” với nh ng người mà b n không biết. Không dùng chung đồ v sinh cá nhân như bàn chải đánh răng, dao c o râu… Không sử dụng chung bơm tiêm. Tránh ăn đồ ăn chưa được nấu chín để phòng các b nh viêm gan virus lây qua đường tiêu hoá. Đi khám đnh kỳ nếu có bệnh lý gan mạn tính: Nh ng b nh nhân viêm gan B, C m n tính, b nh gan do rượu, xơ gan cần đi khám định kỳ nhằm tầm soát ung thư gan. Nếu ung thư gan được phát hi n và điều trị từ giai đo n sớm sẽ mang l i hi u quả t t. Box: Gan là một t ng lớn nhất trong cơ thể, đảm nhi m tới hơn 500 chức năng, trong đó một trong nh ng chức năng quan trọng là chuyển hoá các chất dinh dưỡng, trung hoà và thải trừ các chất gây h i cho cơ thể. Các dấu hi u thường gặp của b nh l gan có thể xuất hi n một cách tự nhiên hoặc sau khi có một s yếu t như: U ng quá nhiều rượu, l m dụng thu c hoặc nhi m virus viêm gan… Các tri u chứng thường là m t m i, ăn không ngon mi ng, giảm cân không rõ l do, đau tức vùng bụng phải, tiểu vàng sẫm, da và củng m c mắt vàng, chảy máu cam, chảy máu chân răng, phù chân… BS NGUYỄN THÁI - ANH TUẤN (Khoa Điều trị Gan - Mật - Tụy, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108) N Gan l cơ quan giúp trao đổi chất dinh dưỡng, đ o thải các chất độc tố ra khỏi cơ thể, nh ng th c phẩm ch a nhiều vitamin, chất xơ… sẽ giúp bảo vệ các ch c năng gan. Hạnh nhân H nh nhân là một trong nh ng thực phẩm t t cho gan vì rất giàu vitamin E, giúp cơ thể ch ng l i gan nhi m mỡ. Không nh ng thế, h nh nhân còn rất t t cho tim m ch của con người. Vì thế, mỗi ngày ăn vài h t h nh nhân hoặc món ăn từ h nh nhân sẽ giúp cải thi n t t cho chức năng gan và tim m ch. C hi Cá hồi rất giàu axit béo omega-3. Theo nghiên cứu, omega-3 có thể giúp giảm viêm và giúp h mỡ gan, chất béo trung tính, có liên quan đến b nh gan nhi m mỡ không do rượu và gan nhi m mỡ. C ngừ Cá ngừ nhiều thịt, ít xương, giàu DHA, EPA và taurine, có tác dụng h mỡ máu, thúc đẩy tái sinh tế bào gan, bảo v gan, tăng cường chức năng bài tiết, giảm nguy cơ gan nhi m mỡ. Đu đ Đu đủ chứa nhiều chất dinh dưỡng, chất xơ và chất ch ng oxy hóa như polyphenol, axit béo không bão hòa đơn, có lợi cho sức kh e con người. Quả bơ Bơ là một nguồn cung cấp dồi dào glutathione. Glutathione là một hợp chất có thể giúp giải độc các tế bào gan, bảo v gan và giúp lọc ra các chất có thể gây độc cho cơ thể. THU HƯƠNG (T/h) 5 thực phẩm tốt cho gan Bài tập giúp l gan hoạt động hiệu quả hơn Để có lá gan khỏe mạnh, nên kết hợp gi a các th c phẩm dinh dưỡng với các b i tập nhẹ nh ng.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTYzNTY5OA==